Νούφαρα

Κατά τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής του, ο Κλοντ Μονέ έφτιαχνε τον υδάτινο κήπο του στο Ζιβερνύ, σαράντα μίλια από το Παρίσι, που ήταν και το κεντρικό καλλιτεχνικό του θέμα και το τελευταίο του ησυχαστήριο σε ένα ήρεμο βασίλειο διαλογισμού, ονειροπόλησης και γαλήνης. Με προσεκτικά οργανωμένα και ταιριαστά χρώματα, όπως και τολμηρές καλλιγραφικές πινελιές σε όλο τον καμβά, δημιουργούνται περίπλοκες ακολουθίες τρεμάμενων κινήσεων στην επιφάνεια του πίνακα. Οι οπτικές προσδοκίες συγχέονται καθώς ο Μονέ έφερε τον κόσμο ανάποδα τοποθετώντας έδαφος και γρασίδι κατά μήκος της κορυφής του έργου αντί στο κάτω μέρος. Θόλωσε τα όρια μεταξύ του νερού, της γης, των κρίνων και των αντανακλάσεων, κάνοντας τη φύση να φαίνεται ως κάτι άυλο, να επιπλέει, να αιωρείται χωρίς βαρύτητα ή βάθος, σε μία αδιάκοπη σπινθηροβόλα κίνηση - μια φυσική εξέλιξη από το προηγούμενο Ιμπρεσιονιστικό του στυλ, της σύλληψης του φευγαλέου φωτός (βλ. 1929.51). Όπως σχολίασε ο Μονέ σε έναν κριτικό το 1909, η εικόνα του για τον υδάτινο κήπο "προκαλεί μέσα σου την ιδέα του απείρου, βιώνεις εκεί, όπως στον μικρόκοσμο… την αστάθεια του σύμπαντος που μεταμορφώνεται κάθε στιγμή μπροστά στα μάτια μας".

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 1914, ο Μονέ πραγματοποίησε τελικά το όνειρό του να κάνει τον υδάτινο κήπο του, αντικείμενο ενός μεγαλειώδους διακοσμητικού σχεδίου, ενός έργου που έμελλε να καταναλώσει τα υπόλοιπα δώδεκα χρόνια της ζωής του. Επεξεργάστηκε την επική του ιδέα σε τεράστιους καμβάδες που μετέφεραν τα αποτελέσματα των διαφορετικών συνθηκών φωτός στη λίμνη κατά τη διάρκεια διαφορετικών ωρών της ημέρας. Ζωγραφισμένα ως δώρο για το Γαλλικό έθνος, αυτά τα τεράστια διακοσμητικά στεγάζονται σε δύο μεγάλα οβάλ δωμάτια στο Μουσείο Ορανζερί (Orangerie des Tuileries) στο Παρίσι. Τα συνθετικά χαρακτηριστικά και το ασυνήθιστο μέγεθος του πίνακα του Τολέδο, υποδηλώνουν ότι σχεδιάστηκε ως ένας νέος καμβάς μισού πλάτους για τη δεξιά πλευρά ενός τρίπτυχου με τίτλο Πρωινό, αλλά στη συνέχεια απορρίφθηκε από τον καλλιτέχνη. Έμεινε ημιτελές στο στούντιο του Μονέ κατά τον θάνατό του.