Μαρί Μπενουά
Το Πορτρέτο της Μαντλέν της Μαρί-Γκιγιεμίν Μπενουά είναι ένα από τους πιο ενδιαφέροντες πίνακες της συλλογής αφιερωμένης στον Ζακ-Λουί Νταβίντ, τις μαθήτριες και τους μαθητές του στο Λούβρο. Ο πίνακας απεικονίζει μια μαύρη κοπέλα καθισμένη σε μια πολυθρόνα. Επιλέγοντας να ζωγραφίσει μια μη λευκή γυναίκα, η Μπενουά διάλεξε ένα ασυνήθιστο θέμα για πορτρέτο και έθιξε ένα πολιτικά επίμαχο θέμα.
Ο πίνακας εκτέθηκε στο Σαλόνι του Παρισιού, την πιο σημαντική έκθεση της εποχής. Το Πορτρέτο της Μαντλέν συμμορφώνεται με τις συμβάσεις της προσωπογαφίας και της αισθητικής του νεοκλασικισμού που κυριαρχούσαν στη Γαλλία το 1800. Ο γυμνωμένος μαστός υπογραμμίζει την αντίθεση μεταξύ δέρματος και υφάσματος: στα πορτρέτα η πειστική απόδοση των χρωματικών τόνων του δέρματος είναι καθοριστικής σημασίας και σύμφωνα με την ευρωπαϊκή παράδοση, που πηγαίνει πίσω μέχρι τον 16ο αιώνα, το δέρμα των «Αιθιόπων» (όπως αποκαλούνταν κοινώς οι άνθρωποι αφρικανικής καταγωγής), θεωρούταν μια ιδιαίτερη ζωγραφική πρόκληση. Η δουλειά της Μπενουά είναι μια εξαιρετική απόδειξη της ικανότητάς της ως προσωπογράφου.
Δεν γνωρίζουμε την ιστορία του μοντέλου, αλλά χάρη σε πρόσφατη έρευνα, γνωρίζουμε ποιό ήταν το όνομά της. Η Μαντλέν πιστεύεται ότι μεταφέρθηκε στη Γαλλία από τη Γουαδελούπη από τον κουνιάδο της καλλιτέχνιδας, αρχιφροντιστή πλοίου και πολιτικό αξιωματούχο. Πιθανόν γεννήθηκε σκλάβα στην αποικία και απελευθερώθηκε με τη Διακύρηξη της Επανάστασης το 1794, η οποία κατάργησε τη δουλεία, αν και η κοινωνική θέση της μάλλον παρέμεινε ασαφής. Το γεγονός πως ήλθε στη Γαλλία ως σκλάβα ή υπηρέτρια–αντίθετα με μοδάτες γυναίκες που παρήγγελναν τα πορτρέτα τους–λίγο επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο την απεικόνισε η Μπενουά.
Η σημερινή ιστορία αποτελεί μέρος των εορτασμών μας για τον Μήνα Ιστορίας των Γυναικών. :)
ΥΓ. Αν και οι ζούσαν πολλοί μαύροι σε όλη την Ευρώπη ήδη από τον 16ο αιώνα τουλάχιστον, πορτρέτα τους σπανίζουν στην ιστορία της τέχνης. Διάβασε περισσότερα σχετικά με τα μαύρα μοντέλα στην ευρωπαϊκή τέχνη.
ΥΓ'. Έχεις δει τη συλλογή προϊόντων μας σχετική με τις Γυναίκες Καλλιτέχνιδες; Τσέκαρέ την εδώ!