Raphael Santi
Με αυτόν τον πίνακα συνεχίζουμε τον ιδιαίτερο μήνα μας με τη συλλογή του Μουσείου Ιστορίας της Τέχνης στη Βιέννη Απόλαυσε!
Το 1504 ο νεαρός Ραφαήλ πήγε από την Περούτζια στη Φλωρεντία, όπου την καλλιτενχική ζωή ηγεμόνευαν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι και ο Μικελάντζελο. Υπό την έντονη επιρροή των συνθέσεων του πρώτου, ο νεοφερμένος έφτιαξε μια σειρά από απεικονίσεις της Παναγίας. Ειδικά στη Φλωρεντία, η λειτουργία της εικόνας της Παναγίας είχε μεταβληθεί: δεν αποτελούσε πλέον κυρίως θρησκευτικό αντικείμενο πρακτικής χρήσης, αλλά μια άριστη έκφραση καλλιτεχνικών επιτευγμάτων. Ο Ραφαήλ έδωσε την Παναγία στον λειμώνα στον Φλωρεντίνο πάτρονά του,Ταντέο Τάντι σαν δώρο: το 1662 αποκτήθηκε στον τόπο προέλευσής του από τον αρχιδούκα Φέρντιναρντ Καρλ του Τιρόλο.
Συμβαδίζοντας με την Παναγία της ταπεινώσεως στο στιλ της Σιένας, η Παρθένος στέκεται σε ένα ύψωμα του εδάφους. Υποστηρίζοντας το Βρέφος Ιησού και με τα δυο της χέρια, κοιτά τον μικρό Ιωάννη τον Βαπτιστή. Η συνάντηση των δύο παιδιών αναφέρεται σε θεολογικά κείμενα της Τοσκάνης από τις αρχές του 13ου αιώνα. Ο σταυρός είναι ταυτόχρονα ένα παιχνίδι, ένα δώρο του Ιωάννη του Βαπτιστή και σύμβολο του Θείου Πάθους.
Το τελευταίο επαληθεύεται από την ξεκάθαρα τοποθετημένη παπαρούνα στα δεξιά. Στον παρόντα πίνακα, ο οποίος δημιουργήθηκε στην αρχή της σειράς των ολόσωμων απεικονίσεων της Παναγίας του Ραφαήλ, ο καλλιτέχνης κατέληξε σε μια αυστηρά γεωμετρική δομή: οι φιγούρες είναι συγχωνευμένες σε ένα ισόπλευρο τρίγωνο. Μέσα την φαινομενικά άκαμπτη σύνθεση, ωστόσο, μια ζωηρή σκηνή εκτυλίσσεται. Παράλληλες και αντιθετικές κινήσεις και βλέμματα διασταυρώνονται με το τοπίο στο φόντο για να δημιουργήσουν μια σύνθεση που υπηρετεί την απαίτηση της Ακμής της αναγέννησης για τέλεια ισορροπία και αρμονία.