نويسنده زندگینامههای روحانيونِ كليسا، منظومِ دشنامنامه، طنز، تراژدی و نامههای بیشمار، پيِترو آرِتينو (١٤٩٢-١٥٥٦) ثروت و شهرتِ قابلتوجهی در تملقگویی در ادبيات به دست آورد. گرچه او در سالهای اوليه فعاليتش بسيار شناخته شده نبود، اما در سال ١٥٢٧ توانست در حوزه ادبيات در ونيز جايگاهی را از آنِ خود كند. در ميان دوستان و حاميان آرِتينو افراد سرشناسی از آن دوره حضور داشتند و برخی از آنها زنجيرهای طلا به آرِتينو هديه میدادند از جمله زنجيری كه در اين پرتره ديده میشود. كلِمِنتِ هفتم سِمَت شواليه رودز را به آرِتينو داد، و ژوليوسِ سوم او را شواليه سَنتپيتر ناميد. آرِتينو با تيتيان در روابط صميمانهای بود؛ نقاشی كه سه پرتره از او را به تصوير كشيد. در اين اثر، تيتيان اقتدار و خردورزیِ دوستش را در چهره تأثيرگذار و قدرتمندش به نمايش میگذارد. همچنين دنياپرستیِ آرِتينو را در نمايشِ پيكری استوار و وزين به ردايی ثروتمندانه به تصوير میكشد.
چند كلامی درباره تيتيان: هم عصرانش او را «خورشيد در ميان ستارگانِ كوچک» میناميدند (يادآورِ آخرين سطر در پاراديزو نوشته دانته). تيتيان يكی از معدود هنرمندان چندحرفه در ميان نقاشان ايتاليايی بود و همچنين هنرمند بسيار چيرهدست در نمايش موضوعات اسطورهای، مذهبی، پرتره و مناظر.
سپاس از مجموعه فريک برای نمايش اين اثر
پینوشت: تيتيان مجموعهای از هفت نقاشیِ بزرگ را برای فيليپِ دوم، پادشاه اسپانيا فرستاد كه «شاعرانه» ناميده شد؛ نقاشیهايی كه شعر هستند. در اينجا از اين مجموعه ديدن كنيد.