Rogier van der Weyden
Bugün sizlere önümüzdeki üç Pazar yapacağımız gibi Viyana Sanat Tarihi müzesi koleksiyonundan bir başka eser sunuyoruz. Bugünkü bu van der Weyden triptiği. Kendisi dini triptikler, mihrap heykelleri, sipariş üzerine tek ya da ikili portreler yapan Erken Hollandalı bir ressamdı. Yaşarken oldukça başarılıydı ve uluslararası üne sahipti.
Jan van Eyck ile birlikte Rogier van der Weyden hem Burgonya mahkemesi hem de şehir patronu sınıfı için çalışarak 15. Yüzyılın ilk yarısında Brüksel’de Hollanda resmine hakim oldu. 1450'de Roma'ya hacca gittiğini biliyoruz. Ancak Viyana eseri İtalya’ya yaptığı bu seyahatten önce resmedilerek bir sonraki yüzyılda sanat eğitimi standartlarını belirledi. Bugün bu Çarmıha Gerilme sahnesi kanatlı bir mihrap boyunca sergilense de orijinal hali muhtemelen “çerçevesi” üzerine boyanmış olarak yekpareydi. Yapılmasının üzerinden çok geçmeden Azize Mary Magdalene ve Azize Veronica portrelerini triptiğin kanatları haline getirecek şekilde üç parçaya kesilmiştir.
Orijinal hali göz önünde bulundurulduğunda van der Weyden’in sanatsal yeniliği daha da anlamlı hale geliyor: Tüm katılımcılar - Çarmıha Gerilme grubu, azizler ve bağışçıları - ufukta Kudüs’ün idealize edilmiş halinin görüldüğü süregelen bir manzara önünde ilk defa bir araya getiriyor. Böyle bir birleşik alanın gerçekçiliği daha önceki çalışmalarda hiç denenmemiş. Bugün kimlikleri bilinmeyen patronlar dini tefekkürlerin ana konusundan zemindeki göze çarpan bir çatlak ile ayrılıyor, bu kavram o döneme göre o kadar ilerici ki izleyen dönemin resimlerinde başlangıçta hafifletilmiş. Sonrasında uzun süre boyunca koruyucu azizlerin eşlik ettiği bağışçılar sunağın kanatlarında tasvir edildi. Başka bir yenilik daha var: İsa’nın peştemali rüzgarda savruluyor gibi görünüyor. Bu Hollanda ve Alman resminde sıkça kullanılan bir motif haline geldi.
Yarın görüşmek üzere!