Aniela Cukierówna
Aniela Cukierówna (1900-1944) jest najbardziej znana ze swoich drzeworytów. Jednak będąc uczennicą słynnych polskich artystów, takich jak Skoczylas, Kotarbiński i Jastrzębowski, mogła się poszczycić nie tylko osiągnięciami w dziedzinie grafiki – tworzyła także kilimy i witraże. Jeden z jej witraży, Kwiatki św. Franciszka, został dobrze przyjęty we Włoszech i Stanach Zjednoczonych.
Prasa międzywojenna opisywała ją jako "sumienną i pracowitą". Nic dziwnego - musiała taka być, biorąc pod uwagę, że zdecydowała się na tak trudne techniki artystyczne jak tkactwo, witrażownictwo czy drzeworyt.
Przedstawiony linoryt, zachowany w zbiorach ŻIH-u (Żydowskiego Instytutu Historycznego), jest jednym z jej najbardziej interesujących dzieł i jednym z niewielu, które udało się ocalić. Ukazuje Zgromadzenie Zakonne Sióstr Miłosierdzia przy ul. Tamce w Warszawie.
Przedstawiony klasztor został ufundowany przez królową Ludwikę Marię Gonzagę (1611-1667). Po jego zniszczeniu podczas II wojny światowej, został odbudowany i do dziś można go zobaczyć ze szczytu tzw. skarpy warszawskiej, urwiska nad Wisłą. Najprawdopodobniej to tam Cukierówna rysowała budynki przygotowując swój linoryt.
Na pierwszy rzut oka dzieło to zdaje się przedstawiać po prostu malownicze miejsce w Warszawie. Jednakże po bliższym przyjrzeniu się, cała kompozycja, utrzymana w ciepłej palecie barw, wygląda niemal jak wzorzysty kilim. Wpływ tych kolorowych, plecionych tkanin, produkowanych przez Cukierównę z wielkim powodzeniem, jest wyraźnie widoczny w drzeworycie. Niestety, prawdopodobnie nie przetrwał żaden z kilimów artystki.
Twórczość Anieli Cukierównej można zobaczyć na portalu Delet.
- Jakub Bendkowski
P.S. Możesz poczytać o trzech nieznanych artystkach (niektóre z nich są narodowości żydowskiej) tutaj!