Gerard van Honthorst
Ten wielki, nastrojowy obraz przedstawia jeden z momentów Pasji: proces Chrystusa przed Sanhedrynem (żydowską instytucją sądowniczą). Honthorst użył wygaszonej palety z dramatycznym oświetleniem, eliminując zbędne szczegóły. Kompozycja jest symetrycznie zbalansowana wokół zapalonej świecy na stole w centrum: migoczący płomień oświetla twarz Chrystusa i siedzącego przed nim mężczyzny, ale prawie nic innego. Na tym obrazie widać, dlaczego artysta otrzymał od Włochów przydomek Gherardo delle Notti (Gerard nocy).
Tożsamość siedzącej postaci była przedmiotem debat. Kiedy Joachim von Sandrart, uczeń i biograf Honthorsta, zobaczył ten obraz w kolekcji Giustinianiego w Rzymie w 1628 roku, uznał, że tematem obrazu jest Chrystus przed Piłatem, rzymskim prefektem Judei. W inwentarzu rodziny Giustinianich pochodzącym z 1638 roku motyw opisany został jako Chrystus przed kapłanem Kajfaszem. Inna teza sugeruje, że Chrystus znajduje się przed Annaszem, pierwszym kapłanem, przed którego został zaprowadzony na osądzenie. Chrystus przed arcykapłanem wydaje się dobrym kompromisem, chociaż większość historyków sztuki uważa, że inwentarz rodziny Giustinianich miał rację i Honthorst przedstawił Chrystusa przed Kajfaszem.
Przybycie Honthorsta do Rzymu w 1610 roku po części zbiegło się w czasie ze śmiercią bardzo wpływowego Caravaggia. Styl wypracowany przez holenderskiego artystę był w dużym stopniu oparty na manierze włoskiego mistrza i jego naśladowców. Honthorst musiał jedynie przejść przez ulicę z pałacu markiza Vincenza Giustinianiego, prawdopodobnie mecenasa tego obrazu, aby zobaczyć kilka arcydzieł Caravaggia w Kaplicy Contarellich kościoła św. Ludwika Króla Francji. W tych latach Honthorst żył w domu Giustinianiego i przyswoił style Caravaggia i innych malarzy, przekazując je następnie innym po powrocie do ojczystego Utrechtu.
Kolekcja Giustinianiego w Rzymie zawierała obraz, który także musiał być znany przez Honthorsta, kiedy malował Chrystusa przed arcykapłanem. Luca Cambiaso namalował scenę pokazującą Chrystusa przed Kajfaszem oświetloną przez dwie świece, co można datować na okres po 1570 roku. Obraz znajduje się teraz w ojczystej Genui Cambiaso (Museo dell’Accademia Ligustica di Belle Arti). Malarz z Utrechtu musiał być zmotywowany do rywalizacji z wielkimi włoskimi mistrzami, co zaowocowało obrazem, który w swojej uderzającej prostocie odniósł prawdopodobnie większy sukces niż nieco stłoczone przedstawienie Cambiaso.
- Clinton Pittman
P.S. Tutaj możecie dowiedzieć się więcej o caravaggionistach, artystach, którzy naśladowali wyjątkowy sposób malowania Caravaggia.