Słoń

Itō Jakuchū był japońskim malarzem połowy okresu Edo, kiedy to Japonia zamknęła się na świat zewnętrzny. Wiele z jego obrazów przedstawia tradycyjne japońskie tematy, szczególnie kurczaki i inne ptaki. Ale tu mamy coś innego!

Słoń, przedstawiony en face, wypełnia całe płótno. Jest to odważna kompozycja, która nadaje długiej i wąskiej powierzchni zaskakujący i nieoczekiwany charakteru. Metoda wypełniania tła tuszem, sprawiająca, że słoń wyróżnia się mimo braku pokrycia kolorem, spełnia swoje zadanie - sugeruje się, że efekt taku-hanga („wycieranego druku”) został naniesiony na ręcznie malowaną pracę. Styl może wydawać się prosty, dostrzec można jednak drobiazgowe i przemyślane użycie jasnego i ciemnego tuszu. Poszczególne elementy, takie jak zarys grzbietu stworzony trzema zakrzywionymi liniami, są abstrakcyjne i fascynujące.

Z podpisu i pieczęci dowiadujemy się, że dzieło powstało w studio Jakuchū w drugiej połowie XVIII wieku. W 1728 roku na rozkaz ósmego szoguna Yoshimune Tokugawy do Japonii sprowadzono prawdziwego słonia. Podobno rok późnej został uroczyście odprowadzony z Nagasaki do Edo. Możliwe, że wówczas 14-letni Jakuchū widział słonia na własne oczy w Kioto. Na tym obrazie wspomnienie słonia, takiego jakim go zobaczył, zostało odmalowane z taką mocą, że zdaje się wyskakiwać z gasenshi (rodzaj papieru używanego do rysunków tuszem i kaligrafii) rozmiarów tatami.

Wesołego Dnia Słonia - kto by przypuszczał, że to dziś!

P.S. Tutaj inny słoń, tym razem w kościele (i inne ciekawe historie z Wenecji).