Raphael Santi
Tym obrazem kontynuujemy nasz specjalny miesiąc z kolekcją Kunsthistorisches Museum. Zapraszamy!
W 1504 r. młody Rafael przybył z Perugii do Florencji, gdzie Leonardo da Vinci i Michał Anioł zdominowali życie artystyczne. Szczególnie pod wpływem kompozycji Leonarda przybysz stworzył serię przedstawień Madonny. Zwłaszcza we Florencji obraz Madonny doświadczył zmiany funkcji: nie był już głównie przedmiotem religijnym do praktycznego użytku, ale przede wszystkim wykwintnym wyrazem artystycznych osiągnięć. Rafael podarował Madonnę na łące (oficjalny tytuł obrazu: Madonna z Dzieciątkiem i świętym Janem Chrzcicielem) swojemu florenckiemu mecenasowi Taddeo Taddiemu w prezencie; w 1662 r. obraz został nabyty w miejscu pochodzenia przez arcyksięcia Ferdynanda Karola z Tyrolu.
Zgodnie z sieneńskim typem Madonny Humilitatis, Dziewica Maryja siedzi na podwyższeniu na ziemi. Podtrzymując Dzieciątko Jezus obiema rękami, spogląda na małego Jana Chrzciciela. Spotkanie dwojga dzieci jest wspominane w toskańskiej literaturze religijnej od końca XIII wieku. Krzyż jest jednocześnie zabawką, atrybutem Jana Chrzciciela i symbolem Męki Pańskiej.
To ostatnie odnosi się również do rzucającego się w oczy maku po prawej stronie. W omawianym obrazie, który powstał na początku jego serii pełnometrażowych przedstawień Madonny, Rafael zdecydował się na ściśle geometryczną strukturę: grupa jest wpisana w trójkąt równoboczny. Wewnątrz pozornie sztywnej struktury rozgrywa się jednak żywa scena. Równoległe i przeciwstawne ruchy i spojrzenia łączą się z krajobrazem w tle, tworząc kompozycję zgodną z wymogami okresu renesansu w zakresie doskonałej równowagi i harmonii.