Y

2005 yılında bugün distopyan sürrealizmde uzmanlaşmış Polonyalı resam Zdzisław Beksiński,  Varşova'daki dairesinde vücüdunda 17 adet bıçak yarası ile ölü bulundu; daha sonra bu yaralardan iki tanesinin ölümcül olduğu tespit edildi. Sanatçının Y ismindeki son eseri öldüğü gün tamamlanmıştır. Eser, Beksiński'nin 1970'lerde ve 1980'lerde dışavurduğu fantastik, vizyoner ve son derece ayrıntılı üsluptan ayrıldığının ve yavaş yavaş biçimsel denemelere yöneldiğinin beyanıdır. Son 20 yıl içinde yaptığı resimler genellikle vücut, kafa veya mimari gibi basit bir konunun varyasyonları olmuştur. Beksiński, betimleme ve renk tonu sentezini geliştirme amacıyla renk kompozisyonlarının yüksek kontrastından uzaklaşarak, giderek daha soyut eserler yaratmıştır.

Bu son eseri Beksiński'nin olgunlaşmış sanatsal denemelerini doruğa taşır. Eser basit, münzevi, tanımsız ve çağrışımlar içeren bir kompozisyon sunar. Beksiński resmettiği şekli "bir metal levha ama bir metal levha değil" diyerek tanımlamıştır. Gerçekten de resim, pürüzlü, delikler bulunan ve durmaksızın tahrip edilmiş bir metal levha parçasına benzeyen, dağılan ve yok olan bir geometrik şekil içermektedir. Gizemli şeklin içine yayılan kenarlar bir haç oluştururken, kompozisyon bütün olarak akıp giden zamanı ve dünyadan göçüp gitmeyi çağrıştırır. Haç şekli Beksiński'nin sanat hayatının başından beklenmeyen sonuna dek sürekli tekrarladığı ve bu tekrarın sebebini kendisinin de bir türlü açıklayamadığı bir motif olmuştur.

Zdzisław Beksiński'nin tüm çalışmalarının altında, görünüşte tamamen soyut olanların bile, mecazi olarak olarak yalnızlık, yaşamın kırılganlığı, ölüm ve hiçlik korkusu gibi son derece insani ve varoluşsal konulara atıfta bulunan antropomorfik bir anlam bulunur.

Bugünün eserini Sanok Tarih Müzesi sayesinde sunmaktayız.

Not: Buradan Beksiński'nin hayatı ve çalışmalarında yer alan Sürrealizm ve ölüm temaları hakkında detaylı bir okuma yapabilirsin!

Not 2: Bu linkten 2022 sanatsal kağıt takvimlerimize ulaşabilirsin; kaçırma!