Τοπικό Χρώμα

Μόνο δυο μάτια παραμένουν ακίνητα, καθώς η Μάγδα Τένεντ ζωντανεύει τη σύνθεση με κυματιστά σχήματα, ρυθμικά περιγράμματα και αφηρημένα φλοράλ μοτίβα. Ζωγραφισμένες με παχιές, κυκλικές πινελιές τροπικών χρωμάτων, σε φυσικό μέγεθος, οι χαβανέζες κυρίες που αποπνέουν τοπικό χρώμα, σηματοδοτούν το αποκορύφωμα μιας αισθητικής εξέλιξης που, με τα ίδια τα λόγια του καλλιτέχνη, «εμπνέεται από τα καθαρά χρώματα του Βαν Γκογκ, τη φωτιά και τον πάγο του Σεζάν και τις ιριδίζουσες, λουλουδένιες διακοσμητικές αρμονίες του Ρενουάρ». Συνομιλώντας καθώς φορούν ογκώδη μούμους (φορέματα που καθιέρωσαν οι Δυτικοί ιεραπόστολοι), αυτές οι εμβληματικές, καμπυλώδεις μητριαρχικές φιγούρες είναι χαρακτηριστικές των θεμάτων και του στιλ της Τένεντ. Ίσως η πιο πρωτοπόρος και παραγωγική καλλιτέχνης που έχει εργαστεί ποτέ στη Χαβάη, η Τένεντ (1889-1972) άλλαξε την ως τότε αντίληψη του κόσμου για αυτά τα νησιά. Γεννημένη στο Λονδίνο και μεγαλωμένη στο Κέιπ Τάουν, η Τένεντ εργάστηκε στα νιάτα της στο ατελιέ του διάσημου καλλιτέχνη και δάσκαλου Γουιλιάμ Αντόλφ Μπουγκερώ στο Παρίσι. Ενώ τελειοποιούσε την τεχνική της στο στούντιο, τα σαββατοκύριακα εντρυφούσε στην ακμάζουσα πρωτοποριακή καλλιτεχνική σκηνή της πόλης, αποκτώντας έτσι εξίσου ανεκτίμητη εκπαίδευση. Το 1915, παντρεύτηκε τον τραπεζίτη Χιού Κούπερ Τένεντ και τον ακολούθησε πρώτα στην πατρίδα του τη Νέα Ζηλανδία και μετά στη Βρετανική Σαμόα. Εκεί, η γοητεία της με τους Πολυνήσιους διαμόρφωσε την καλλιτεχνική της κλίση. Καθ 'οδόν προς το Λονδίνο το 1923, η οικογένεια Τένεντ σταμάτησε στη Χονολουλού και γοητευμένη από την παραδεισένια μητρόπολη, αποφάσισαν να μείνουν. Οι «χρυσοί κάτοικοι» της Χαβάης σύντομα διέγειραν τη φαντασία της Τένεντ, και ξεκίνησε μια προσπάθεια 50 χρόνων να συλλάβει τις δυναμικές τους μορφές και την εγγενή τους ευγένεια. Δαμάζοντας την παράδοση και υπερβαίνοντας τη γοητευτική γραφικότητα των νησιών, πρόβαλε την ομορφιά της Χαβάης μέσα από το πρίσμα των κατοίκων της. Αυτή η τολμηρή παρέκκλιση συγκλόνισε τη συντηρητική καλλιτεχνική κοινότητα της Χονολουλού, αλλά ενθουσίασε τον υπόλοιπο κόσμο που αναγνώρισε και αγάπησε τις εμβληματικές Χαβανέζες της Τένεντ. Όπως ο Βελάσκεθ, ο Βερμέερ και ο Γκωγκέν πριν από αυτήν, η Τένεντ έγινε «ένας από αυτούς τους σπάνιους καλλιτέχνες που ταυτίστηκαν τόσο με έναν τόπο και τη ζωή του, που έγιναν ένα με αυτόν». Το Τοπικό Χρώμα επιλέχθηκε από μια κριτική επιτροπή για να εκπροσωπήσει τη Χαβάη στην Παγκόσμια Έκθεση της Νέας Υόρκης το 1939, όπου θαυμάστηκε από εκατομμύρια επισκέπτες. Σχεδόν 50 χρόνια αργότερα, ο πίνακας επέστρεψε στην Ανατολική Ακτή για να εμφανιστεί στα εγκαίνια του Εθνικού Μουσείου Γυναικείας Τέχνης της Ουάσινγκτον (1987). Τώρα εκτίθεται στη μεγαλύτερη συλλογή στον κόσμο με έργα της Μάγδας Τένεντ, στο Κέντρο Τέχνης Άιζακς στην Καμουέλα της Χαβάης, το οποίο θα παρουσιάσει μια αναδρομική έκθεση του συνόλου του έργου της στις 9 Σεπτεμβρίου.

Justin Sandulli