Η Ανάσταση

Ο Πιέρο ντελλα Φραντσέσκα, ο Ιταλός Αναγεννησιακός δάσκαλος, δέχθηκε παραγγελία να ζωγραφίσει αυτήν τη νωπογραφία για τη Γοτθικού στιλ Residenza, την κοινόχρηστη αίθουσα συνεδριάσεων στο Σανσεπόλκρο που χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά από τους Conservatori, τους επικεφαλής δικαστές και κυβερνήτες, οι οποίοι πριν ξεκινήσουν τα συμβούλιά τους, προσεύχονταν μπροστά από την εικόνα. Τοποθετημένη ψηλά στον εσωτερικό τοίχο που βλέπει στην είσοδο, η νωπογραφία έχει ως θεματολογία μία έμμεση αναφορά στο όνομα της πόλης (που σημαίνει Πανάγιος Τάφος), και προέρχεται από την παρουσία δύο κειμηλίων του Πανάγιου Τάφου που μεταφέρθηκαν από δύο προσκυνητές τον 9ο αιώνα.

Ο Ιησούς βρίσκεται στο κέντρο της σύνθεσης, και απεικονίζεται τη στιγμή της αναστάσεώς Του, όπως υποδηλώνεται από τη θέση του ποδιού στο στηθαίο του τάφου Του, τον οποίο ο Πιέρο αποδίδει ως κλασική σαρκοφάγο. Ο Βρετανός ιστορικός τέχνης Άντριου Γκράχαμ-Ντίξον σημειώνει ότι, εκτός από την πληγή, "το σώμα του Χριστού είναι τόσο τέλεια γραμμωμένο και απαλλαγμένο από ατέλειες όσο και ενός αρχαίου αγάλματος. Αλλά υπάρχουν και πινελιές έντονης ανθρώπινης υπόστασης σε αυτόν όπως: το μη εξιδανικευμένο, σχεδόν τραχύ σε χαρακτηριστικά πρόσωπο αλλά και αυτές οι τρεις πτυχές του δέρματος που δημιουργούν ρυτίδες στην κοιλιά του καθώς σηκώνει το αριστερό του πόδι. Ο Πιέρο τονίζει τη διπλή Του φύση, τόσο ως άνθρωπο όσο και ως Θεό."

Σύμφωνα με την παράδοση και σε σύγκριση με την ξυλογραφία που απεικονίζει τις Ζωές των Ζωγράφων του Βαζάρι, ο στρατιώτης που κοιμάται με την καφέ πανοπλία στα δεξιά του Χριστού είναι μια αυτοπροσωπογραφία του Πιέρο. Η επαφή του κεφαλιού του στρατιώτη με το κοντάρι με το λάβαρο που κρατά ο Χριστός υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει την επαφή του με τη αγιότητα.

Η νωπογραφία σχεδόν καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Διασώθηκε μόνο επειδή ο Τόνι Κλαρκ, ένας Βρετανός αξιωματικός πυροβολικού, αψήφησε τις εντολές και απέφυγε τη χρήση των πυροβόλων όπλων του στρατού του για να καταστρέψει την πόλη. Ο Κλαρκ δεν είχε δει ποτέ την νωπογραφία αλλά είχε διαβάσει το δοκίμιο του Άλντους Χάξλεϋ το 1925 που περιγράφει Την Ανάσταση και η οποία αναφέρει: "Στέκεται εκεί μπροστά μας με ολοκληρωτική και πραγματική ομορφιά, η καλύτερη εικόνα στον κόσμο". Χάρη σε αυτόν, η πόλη, μαζί με τη διάσημη νωπογραφία της, επέζησε. Όταν τα γεγονότα του επεισοδίου τελικά ξεκαθάρισαν, ο Κλαρκ μετατράπηκε σε τοπικό ήρωα και μέχρι σήμερα ένας δρόμος στο Σανσεπόλκρο φέρει το όνομά του.