Άνταμ Χέρστσαφτ
Παρουσιάζουμε σήμερα τη χαλκογραφία αυτή χάρη στο Εβραϊκό Ιστορικό Ινστιτούτο (JHI) στη Βαρσοβία, το οποίο διαχειρίζεται ένα από τα μεγαλύτερα παγκόσμια αποθετήρια της ψηφιοποιημένης Judaica. Είναι μια καταπληκτική πηγή για όλους όσους ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό και την ιστορία των Πολωνών Εβραίων.
Ένα σύντομο άρθρο του Έντουαρντ Κλάινλερερ στην εφημερίδα Nasz Przegląd, που δημοσιεύθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 1928, ρίχνει φως στον κάπως ξεχασμένο τοπιογράφο Άνταμ Χέρστζαφτ.
Αυτός ο ταλαντούχος ζωγράφος που διακρίθηκε στη βελονογραφία και τη χαρακτική γοητεύτηκε από την πόλη της Βενετίας. Επέστρεψε εκεί μετά από πολλά χρόνια και περνούσε κάθε βράδυ κάνοντας βόλτες στα στενά του κάλλι για να βυθιστεί στην ατμόσφαιρα της πόλης. Στη συνέχεια, προσπάθησε να συλλάβει τη συγκεκριμένη αύρα της Βενετίας στα έργα του.
Το μάθαμε αυτό από τον συγγραφέα του προαναφερθέντος κειμένου που συνόδευσε τον Χέρστζαφτ σε μια τέτοια απόδραση και αργότερα είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει τον καλλιτέχνη στη δουλειά. Και ήταν επίπονο έργο: Ο Χέρστζαφτ πλησίασε κάθε θέμα με αφοσίωση, κάθε λεπτομέρεια με βαθιά προσοχή. Αυτό είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό, δεδομένου ότι οι τεχνικές που επέλεξε ήταν απαιτητικές και χρονοβόρες.
Η χαλκογραφία που διατηρείται στη συλλογή του JHI δείχνει μια πόλη, φανταστικά κτίρια βυθισμένα στο σκοτάδι, ψηλά πάνω από τη σκοτεινή θάλασσα. Ενώ φαίνεται να είναι εμπνευσμένο από τις νυχτερινές βόλτες του καλλιτέχνη στους βενετσιάνικους δρόμους, έχει ζωγραφιστεί από τη φαντασία. Και παρόλο που το πνεύμα της La Serenissima μπορεί να βρεθεί στη χάραξη, δεν έχει καμία σχέση με την πραγματική πόλη του Καρπάτσιο και του Βερονέζε.
Σύμφωνα με τον Κλάινλερερ, η δημοτικότητα των γκραβούρων του Χέρστζαφτ πηγάζει από τη «βαθιά αγάπη του καλλιτέχνη για το θέμα», την ικανότητά του να συλλάβει τη διάθεση και τις δικές του εντυπώσεις, οι οποίες δεν μεταφράστηκαν απαραίτητα σε πιστή απόδοση του αστικού τοπίου.