Άρης

Σαν σήμερα το 1599, βαφτίστηκε ο Ντιέγκο Βελάσκεθ, Ισπανός ζωγράφος και ο κορυφαίος καλλιτέχνης στην αυλή του βασιλιά Φιλίππου Δ΄ της Ισπανίας και της Πορτογαλίας την περίοδο της Ισπανικής Χρυσής Εποχής. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε, οπότε ας γιορτάσουμε τα γενέθλιά του αυτήν την ημέρα!

Ακόμη και ο θεός του πολέμου, ο Άρης, χρειάζεται πού και πού λίγη ξεκούραση.

Ανήκοντας στο είδος της μυθολογικής ζωγραφικής, το έργο αυτό προσφέρει μια σατιρική και εξανθρωπισμένη απεικόνιση του θεού Άρη. Ο Βελάσκεθ πιθανότατα εμπνεύστηκε από κλασικά μοντέλα όπως ο Ludovisi Ares, που αποδίδεται στον Σκόπα, και ο Il Penseroso του Μιχαήλ Άγγελου από τους τάφους των Μεδίκων στη Βασιλική του Αγίου Λορέντζο. Αυτές οι παραδοσιακές αναπαραστάσεις της θεϊκής δύναμης και του ηρωισμού επανερμηνεύονται εδώ με έναν τόνο ειρωνείας, μετατρέποντας τον Άρη σε μια στοχαστική, ευάλωτη φιγούρα.

Όπως υποδηλώνει και ο τίτλος, ο θεός παρουσιάζεται καθώς αναπαύεται — η έκφρασή του αποπνέει στοχασμό, παραίτηση ή κόπωση. Αν και αναγνωρίζεται από το δόρυ που ακουμπά στον μηρό του, καθώς και την πεταμένη πανοπλία και το κράνος στα πόδια του, ο Άρης απεικονίζεται σε μια κατάσταση που απέχει από τη δόξα. Η γύμνια του και το χαλαρωμένο του δέρμα υποδηλώνουν γήρανση και κόπωση, προσδίδοντας στον θεό μια μελαγχολική, σχεδόν βαριά αύρα — σε έντονη αντίθεση με τις συνήθεις απεικονίσεις του ως δυναμικού πολεμιστή.

Κάποιοι ιστορικοί τέχνης διέκριναν σε αυτόν τον πίνακα ένα θέμα ματαιότητας (vanitas), προτείνοντας ότι ο Άρης συλλογίζεται τη ματαιότητα της νίκης. Αυτή η μελαγχολική διάθεση ενδέχεται επίσης να υπαινίσσεται την παρακμή της Ισπανικής στρατιωτικής ισχύος, και συγκεκριμένα την ήττα της κάποτε τρομερής Στρατιάς της Φλάνδρας στη Μάχη του Ροκρουά. Η υπαινιγμός είναι ανεπαίσθητος — ίσως να υποδηλώνεται από το στυλ του μουστακιού του Άρη — αλλά εντυπωσιακός..

Μια ακόμη πιθανή διάσταση του έργου είναι η σύνδεσή του με τον μύθο του Άρη και της Αφροδίτης. Η διάσημη εξωσυζυγική τους σχέση, που διακόπηκε από την παρέμβαση του συζύγου της Αφροδίτης, του Ηφαίστου, απεικονίζεται σε έναν άλλο πίνακα του Βελάσκεθ. Τα λευκά σεντόνια πίσω από τη μορφή του Άρη μπορεί να συμβολίζουν την παγίδευση των εραστών, ενώ η ηττημένη, ενδοσκοπική στάση του Άρη υποδηλώνει θλίψη ή απογοήτευση, ίσως αναλογιζόμενος τον έρωτα που έχασε και όχι τη νίκη που κέρδισε.

Υ.Γ. 1. Έχουμε κάποια υπέροχα νέα! Αυτός ο πίνακας περιλαμβάνεται στη συλλογή ενός από τα ολοκαίνουργιά μας σετ καρτ-ποστάλ! Δείτε τα παρακαλώ στο ηλεκτρονικό μας Κατάστημα DailyArt .  :) 

Υ.Γ. 2. Ο σημερινός ζωγράφος είναι ένας από τους πιο διάσημους Ισπανούς καλλιτέχνες όλων των εποχών. Ανακαλύψτε το Ντιέγκο Βελάσκεθ σε 10 πίνακες!