گلن بیام شاو در نقش لرتیز

«تو با کلام، نگاه و حرکتی که دقیقاً به نظر من وزن و توازن درستی داشت ظاهر شدی—اثری با تعادل زیبا.» این را گِلین فیلپات هنرمند در نامه‌ای خصوصی به گلن بایم شاو نوشت و از ایفای نقش او به‌عنوان لرتیز در نمایش هملت تمجید کرد.

نقاشی فیلپات، بایم شاو را در لباس نمایشی در حالتی ایستاده به تصویر می‌کشد؛ گویی آماده برای آغاز مونولوگی است؛ با چهره‌ای برجسته‌شده از طریق گریم تند و نورپردازی نمایشی. خط فک قوی، ابروهای قوس‌دار و بافت‌های چشمگیر، یقه‌های آهاردار، آستین‌های چین‌خورده و پارچه‌های زربافت، همزمان به شخصیت لرتیز و شیفتگی هنرمند نسبت به بافت، سطح لباس و تصنع اشاره دارند. این اثر در ابتدا چهره‌نگاره‌ای سه‌چهارم‌تنه بود اما فیلپات بعدها بوم را کوچک‌تر کرد تا تمرکز بیشتری بر چهره‌ی رنگ‌پریده و برازنده‌ی مدل و لباس پرزرق‌وبرق او داشته باشد و بدین ترتیب به شدت نمایشی اثر افزود.

این چهره‌نگاره که نخستین بار در سال ۱۹۳۵ م. در آکادمی سلطنتی به نمایش درآمد، یکی از پنج اثری بود که فیلپات در آن سال در اوج دوران حرفه‌ای خود ارائه کرد. این نقاشی همچنین اشاره‌ای ضمنی به شبکه‌های پنهان و پیچیده‌ی دگرباشان جنسی در آن زمان دارد. در دوران زندگی فیلپات، همجنس‌گرایی در بریتانیا جرم تلقی می‌شد و با انگ اجتماعی شدید مواجه بود. محیط قانونی و اجتماعی به‌ویژه برای مردان بسیار سرکوبگرانه بود و روابط همجنس‌خواهانه نه‌تنها غیراخلاقی، بلکه غیرقانونی محسوب می‌شد. جرم‌زدایی از همجنس‌گرایی تنها در سال ۱۹۶۷ م. صورت گرفت.

پ.ن. فیلپات نخستین کسی نبود که بازیگری را در لباس نمایش شکسپیری نقاشی کرد. پیش از او جان سینگر سارجنت این کار را انجام داده بود. نگاره‌ی سارجنت از بانو مکبث را ببینید.