Judith onthoofdt Holofernes by Michelangelo Merisi da Caravaggio - 1598-99 - 145 × 195 cm Judith onthoofdt Holofernes by Michelangelo Merisi da Caravaggio - 1598-99 - 145 × 195 cm

Judith onthoofdt Holofernes

olieverf op doek • 145 × 195 cm
  • Michelangelo Merisi da Caravaggio - 29 september 1571 - 18 juli (?) 1610 Michelangelo Merisi da Caravaggio 1598-99

Het deuterocanonieke (door protestanten en Joden als apocrief beschouwd) boek van Judith beschrijft hoe Judith het Joodse volk redt door de Assyrische legeraanvoerder Holofernes te verleiden en te doden. Judith voert Holofernes dronken, grijpt dan zijn zwaard en onthoofdt hem: "Ze ging naar het bed toe en pakte hem bij zijn haren beet. Ze zei: 'Geef me nu je kracht, Heer, God van Israël!' En hakte met al haar kracht Holofernes met twee slagen het hoofd af."

De onthoofding van Holofernes was destijds een populair onderwerp en het is gebruikt door grote namen als Donatello, Sandro Botticelli, Andrea Mantegna, Giorgione, Artemisia Gentileschi en Lucas Cranach de Oude (de laatste twee werden reeds eerder getoond bij DialyArt) en vele anderen. Typisch voor Caravaggio was dat hij koos voor het meest dramatische moment met de grootste impact: de onthoofding zelf. De gezichten van de drie karakters tonen dat hij een meester is in het vangen van emoties. Met name het gezicht van Judith toont een mix van vastberadenheid en walging. Het model voor Judith is waarschijnlijk Fillide Melandroni, een courtisane uit Rome die vaker voor hem model stond in deze periode. Het tafereel zelf en met name de bloedige details van de onthoofding, zijn waarschijnlijk geschilderd naar aanleiding van Caravaggio's observaties tijdens de openbare terechtstelling van Beatrice Cenci een paar jaar eerder.