Johannes de Doper (liggend) by Michelangelo Merisi da Caravaggio - 1610 - 124 x 159 cm Johannes de Doper (liggend) by Michelangelo Merisi da Caravaggio - 1610 - 124 x 159 cm

Johannes de Doper (liggend)

olieverf op doek • 124 x 159 cm
  • Michelangelo Merisi da Caravaggio - 29 september 1571 - 18 juli (?) 1610 Michelangelo Merisi da Caravaggio 1610

Er wordt aangenomen dat dit het laatste schilderij is dat Caravaggio maakte. Toch is Johannes de Doper (liggend), in vergelijking met zijn andere werken, vandaag de dag nauwelijks bekend. De reden hiervoor is dat lang onduidelijk bleef of het werk wel aan deze meester kon worden toegeschreven. Het schilderij werd in Argentinië ontdekt en maakt nu deel uit van een privécollectie in München (Duitsland). Reden om te denken dat dit werk mogelijk van Caravaggio's hand is, is, naast de stijl en de keuze van onderwerp, de volgende: nadat bekende werd dat Caravaggio overleden was, schreef de bisschop van Caserta een brief aan kardinaal Scipione Borghese over drie schilderijen van de kunstenaar die zich zouden bevinden in het palazzo van de Marchesa in Napels (Italië).

Twee werken met Sint Johannes de Doper en één met Maria Magdalena. De schilderijen waren bedoeld voor Borghese en hij had de Marchesa de opdrachtgeven om zolang op ze te passen. Spijtig voor Borghese werden ze twee dagen later gevorderd door het hoofd van de Maltezer Orde in Napels, op grond van het feit dat Caravaggio een hospitaalridder van deze Orde was en zijn nalatenschap nu tot de Maltezer Orde zou horen (iets wat onjuist was, aangezien Caravaggio in 1608 uit de Orde was gezet). Toen de net nieuw gearriveerde Spaanse onderkoning van Napels dit hoorde, schreef hij, terwijl hij dacht dat de werken zich in Porto Ercole bevonden, het hoofd van het Spaanse garnizoen aan dat de Maltezer Orde geen recht had op de schilderijen en dat ze naar hem moesten worden gebracht, met name de schilderijen van Johannes de Doper. Vanaf daar loopt het spoor dood en weten we niet wat het lot is geweest van deze werken.

Kardinaal Borghese ontving een jaar later het schilderij met de titel Jonge Johannes de Doper met ram. Van de twee andere schilderijen - met Maria Magdalena en Johannes de Doper - is nooit meer iets vernomen. Hoewel het onbewezen is, is het mogelijk dat het de onderkoning wel degelijk gelukt is om de ander Johannes de Doper veilig te stellen. Hij zou het dan vermoedelijk mee hebben teruggenomen naar Spanje en van daaruit zou het zijn weg gevonden kunnen hebben naar Zuid-Amerika. Maar dat is allemaal speculatie en niemand kent de exacte identiteit van dit schilderij.