Peter Paul Rubens
Vandaag is de verjaardag van Rubens; 439 jaar geleden werd hij geboren. Bij deze gelegenheid wil ik je graag een van mijn favorieten voorstellen, de absoluut fantastische 'val van de verdoemden'. Ook gekend als 'val van de rebelse engelen' is dit een monumentaal religieus schilderwerk. Het toont een wirwar van de lichamen van de verdoemden, weggeslingerd in de afgrond door aartsengel Michaël, vergezeld van engelen. David Freeberg benoemde dit schilderij als "de meest briljante samenvoeging van heerlijk naakt vlees in de westerse kunst".
Het schilderij is een afbeelding van de uitsluiting van de schuldige en gevallen engelen door Michaël tijdens Gods laatste oordeel. Op het ogenblik dat het oordeel wordt uitgesproken, storten diegenen die schuldig worden bevonden en naar de hel gestuurd zijn zich in een tornado van wervelende lichamen in hun ondergang. In de lagere regionen wordt een monnik naar beneden getrokken, aangevreten door demonen. Boven hem wordt een enorme vrouw gedragen op de rug van een andere duivel, zijn staart rond haar benen verstrengeld. Van alle kanten kijken deze ongelukkigen, krondelend en draaiend, met ontzetting naar hun afschuwelijke lot of bedekken ze hun gelaat in schaamte.
Er wordt gezegd dat Rubens de grondlegger was van de barokke stijl van menselijke beweging, naakt en sensualiteit. De schuldigen op dit schilderij worden naakt afgebeeld en de massa wordt in de helleafgrond getrokken door een wervelwind die iedereen die gevallen is, opraapt. Niemand die zich schuldig heeft gemaakt aan zonden wordt gespaard, zoals je kan zien op de zijkant van het schilderij waar mensen die niet in de tornado meegetrokken worden, worden opgepakt. Je kan zien dat de gevallen engelen nog steeds slechte handelingen stellen doordat zij de schuldigen folteren, zelfs terwijl ze mee naar beneden worden getrokken in de put. Het contrast tussen het licht van boven naar beneden toont de val van het hemelse licht tot de donkere wanhoop van de hel.
In 1959 gooide een kunstvandaal zuur naar dit schilderij. Het werd ernstig beschadigd. Volgens hem vernietigde hij het werk niet, maar het zuur " verlost iemand van het vernietigingswerk".