Pieter Bruegel de Oude
Het schilderij van vandaag laten we zien met dank aan het Kunsthistorisches Museum in Wenen, waar je nu een bezoek kunt brengen aan de allereerste grote solotentoonstelling gewijd aan Pieter Bruegel de Oude. Daar wordt ongeveer de helft van het bewaard gebleven werk van Pieter Bruegel de Oude getoond. Voor kunstliefhebbers is dit een niet te missen expositie. Maar als je Wenen niet kunt bezoeken, kun je zijn werk vandaag en de komende drie zondagen bewonderen in DailyArt. :)
Het onderwerp van De Toren van Babel is een ware smeltkroes van historische feiten, oudtestamentische tradities en mythen. Hieruit onstond een zeer complex motief met een tijdloze metaforische zeggingskracht. Eenheid en tweedracht, honger naar macht, opbouw en afbraak, eenheid van taal en spraakverwarring, om maar enkele aspecten van het werk te noemen. De Toren van Babel raakt aan de kern van ons menszijn, ons lot als individu en onze vergankelijkheid en sterfelijkheid. Een van de fundamentele elementen is het utopistisch streven van de mensheid verenigd in een gezamelijk project en verbonden door een gemeenschappelijke taal. Verder omvat het leidmotief thema's als hoogmoed, beperkingen en grenzen, het schenden van grenzen en het gevaar van zelfoverschatting. Ontelbare kunstenaars zijn geïnspireerd door dit veelzijdige onderwerp, vooral zij die in de voetsporen van Bruegel zijn getreden in de Nederlanden.
Bruegel verplaatst de Toren van Babel van het oude Mesopotamië naar de Nederlanden van de 16e eeuw. Met het gigantische tot in de hemel reikende bouwwerk dat de verdere omgeving volledig domineert, heeft deze radicale compositie zijn fascinerende kracht behouden en is het werk tot een icoon geworden. Bruegel versterkte de indruk die de toren maakte enorm door gebruik te maken van twee sterk van elkaar verschillende gezichtspunten. In strijd met de beperkingen die het grondprincipe van het perspectief oplegt, komt de monumentale trapsgewijze constructie op ons over als een natuurkracht die alle andere delen van de compositie wegdrukt en zelfs de begrenzing van de lijst dreigt te doorbreken. De afmetingen van Bruegels Toren van Babel geven hem een zeker monsterlijk karakter, ongetemd en onbeheersbaar. En hij lijkt nog machtiger door hem tegenover de miniscule huisjes te plaatsen van de naburige stad, waarvoor Antwerpen model stond. In die stad woonde Bruegel in 1563 toen nog, vlak voordat hij verhuisde naar Brussel.
We feliciteren Alexandre Neves, een van onze Portugese vertalers, met zijn verjaardag! ;)
PS Als je meer wilt zien, kijk dan naar DailyArt op Instagram!