De Torso met familie (bij volle maand)

Het kunstwerk van vandaag presenteren we met dank aan het Zentrum Paul Klee in Bern; een van mijn favoriete musea.

Paul Klee maakte tenminste twee voorstudies voor dit waterverfschilderij op jute. Een potloodtekening en een aquarel op papier hebben precies hetzelfde motief, maar dan in spiegelbeeld. Klee bracht het motief waarschijnlijk op de nieuwe ondergrond (jute) over met een kopiëertechniek, zoals overtrekken.

Vier merkwaardige schepsels liggen onder de schijf van een volle maan. De iets grotere figuur direct onder de cirkel heeft ons de rug toegekeerd. Het doet denken aan vrouwelijke liggende naakten uit de kunstgeschieden, zoals de Grande Odalisque uit 1814 van Jean-Auguste-Dominique Ingres. De andere drie figuren liggen eronder, twee van hen dicht bijelkaar. Naast die twee zien we nog een staande figuur die lijkt op een jankende hond. Vooral de drie kleinere figuren doen denken aan schattige, klauterende puppies of jonge katjes.

De titel zegt ons dat hier een torso is afgebeeld met haar 'gezin'. En, inderdaad, alle vier figuren zijn lichamen zonder armen en benen. Ze bestaan uit een hoofd, een bovenlichaam en een achterwerk.

Het gebruik van het woord torso suggereert dat Klee deze schepselen niet als volledig compleet beschouwde. Misschien zijn ze zich nog aan het ontwikkelen of groeien. Klees keuze voor tumorachtige vormen suggereert dit ook. Het gebruik van vloeiende, organische lijnen zien we in talloze werken van hem in zijn laatste creatieve jaren. De gebogen vormen doen denken aan dingen die opzwellen en groeien. Een vergelijkbare formele beeldtaal vinden we terug in moderne beeldhouwwerken, zoals die van Jean Arp en Henry Moore. De organische, abstracte beeldtaal vloeit direct voort uit het bestuderen van de natuur. Net als Klee, beschikte Moore over een verzameling natuurlijke voorwerpen, waaronder schelpen, botten en verweerde stukken hout en stenen, die hem inspireerden tot zijn abstracte voorstellingen.

P.S. Als je goed op de hoogte wilt blijven van DailyArt Magazine, vergeet dan niet ons te  volgen op Instagram!