De havenwerkers in Arles by Vincent Van Gogh - 1888 - 54 x 65 cm De havenwerkers in Arles by Vincent Van Gogh - 1888 - 54 x 65 cm

De havenwerkers in Arles

olieverf op doek • 54 x 65 cm
  • Vincent Van Gogh - 30 maart 1853 - 29 juli 1890 Vincent Van Gogh 1888

Toen Vincent van Gogh, op zoek naar de lumineuze atmosfeer van de Franse midi, in februari 1888 aankwam in Arles gaf hij de voorkeur aan meer synthetische vormen en sterkere kleuren boven de pointillistische en impressionistische benadering. Het werk De havenwerkers in Arles, dat een duidelijk bewijs vormt voor zijn stilistische verandering, is geschilderd met dikke, langgerekte penseelstreken en duidelijke kleurcontrasten. Het toont een blik op de Rhône met een zinderende zonsondergang, waarin de onderwerpen van de compositie, duidelijk beïnvloed door de Japanse kunst, zich aftekenen tegen het licht. 'Ik zag deze avond een schitterend en vreemd verschijnsel', schreef Vincent begin augustus aan zijn broer Theo vanuit Arles. 'Een heel grote boot op de Rhône geladen met kolen, aangemeerd aan de kade. Van bovenaf gezien glanzend en nat van een regenbui; het water was geelachtig wit en van een troebel parelachtig grijs; de hemel roze met een oranje streep in het westen; de stad paars. Op de boot kwamen en gingen enkele arme arbeidslieden in vuil blauw en wit, de lading dragend naar de oever. Het was echt Hokusai.'

De indruk die dit beeld maakte op de kunstenaar spoorde hem aan om korte tijd later drie schilderijen te maken. Op het eerste daarvan, Boten met zand, zien we twee aangemeerde boten, gezien vanuit een erg schuin, hoog perspectief, alsof het is afgebeeld vanaf een zeer hoge kademuur waar vanaf mannen zand, maar geen steenkool, lossen, bij vol daglicht. Later, misschien eind augustus, schilderde hij twee soortgelijke werken. Dit keer, bij zonsondergang, Kolenschuiten en De havenwerkers van Arles van het Museo Thyssen-Bornemisza. In plaats van het hoge standpunt en het geforceerde perspectief van het eerste schilderij koos hij voor een vlakkere compositie en een meer lineair perspectief. Deze andere manier van kijken stelde hem in staat een brede, oranje-getinte atmosfeer te schilderen waarin de donkere boten en gebouwen op de voorgrond zich aftekenen tegen het licht. De overeenkomst tussen de donkerte van de avond en het zwart van de uit de schepen geloste steenkool was niet toevallig. Van Gogh nam niet gewoon genoegen met het waargenomen beeld, maar zocht naar betekenissen en gebruikte kleuren om uitdrukking te geven aan bepaalde gevoelens.

We presenteren het werk van vandaag met dank aan het Museo Nacional Thyssen-Bornemisza in Madrid.

Beste DailyArt gebruikers, we hebben jullie hulp nodig om een nieuwe gebruiksvriendelijke versie van de DailyArt app te ontwikkelen. Neem kennis van onze plannen en lees hoe jullie ons kunnen helpen. :) Bij voorbaat onze dank!

PS Dit echt schitterende schilderij is niet een van Van Goghs publiekslievelingen; je kunt hier lezen over zeven verrassende schilderijen waarvan je nooit zou vermoeden dat hij ze heeft geschilderd.