Dambord en speelkaarten

Wie heeft er zin in een beetje kubisme?

Het schilderij van vandaag toont een typisch kubistische verzameling van objecten. We zien niet alleen het dambord en de kaarten uit de titel van het schilderij, maar ook een pijp, wijnglazen en de krant Le Journal. Het zijn allemaal alledaagse voorwerpen, maar Juan Gris presenteert ze op een unieke manier naast elkaar. De ruimte wordt gecomprimeerd door overlappende vlakken, waardoor elementen als de tafelrand, de blauwe achtergrond en de vloer bijna samenvallen met het doek zelf. Het traditionele ruimtelijke onderscheid tussen voorgrond en achtergrond wordt hier op speelse wijze omgekeerd.

Dit stilleven getuigt van Gris' artistieke bekwaamheid en vernuft. Hij werkt met een systematisch contrast: van stralend wit tot diepzwart, onderbroken door een spectrum van zacht geel en blauw tot intens kastanjebruin en fel groen. De geometrische vormen, met zowel ronde als scherpe hoeken, werken dynamisch op elkaar in en we zien een fascinerend samenspel van wel en niet transparante oppervlakken. Het meest fantastische aan deze compositie is de manier waarop dubbelzinnige vormen verweven zijn met expliciete details, zoals de symbolen op de speelkaarten en het ingewikkelde houtpatroon.

Gris maakte deze prachtige creaties tussen 1914 en 1917 - een periode waarin hij veel tegenspoed te verwerken had, zoals we kunnen lezen in zijn brieven. In 1915 begon de kunstenaar zijn ontwerpen te vereenvoudigen. In de  stillevens, die hij met veel toewijding schilderde, streefde hij naar heldere structuren en grandeur.

Als je meer wilt leren over het kubisme, kijk dan eens naar onze cursus Kubisme 101 in de DailyArt-cursussen :)

PS Kubisme wordt meestal geassocieerd met mannen, maar er waren ook heel wat vrouwen die in deze stijl schilderden. Maak kennis met Alexandra Exter, een schilder die de art deco beïnvloedde!