Francisco Goya
Do 7 stycznia 2018 można oglądać ten obraz na wystawie El Greco to Goya - Spanish Masterpieces from the Bowes Museum w Wallace Collection :)
Ten portret został zakupiony przez Johna i Josephine Bowes w 1862 roku z kolekcji zmarłego hrabiego Quinto. Kiedy Bowes Museum zostało otwarte w 1892 posiadało ono największą kolekcję malarstwa hiszpańskiego w Zjednoczonym Królestwie. Ten obraz był i nadal jest jednym z obecnych w nim arcydzieł.
Francisco Jose de Goya y Lucientes (1746-1828) uznawany jest za jednego z czołowch artystów hiszpańskich późnego XVIII i wczesnego XIX wieku, a także jednego z najwspanialszych portrecistów współczesnych czasów. Ten obraz jest wybitym przykładem jego stylu i inwencji.
Portret ten został namalowany w 1797 roku i jak wskazuje inskrypcja zadedykowany "jego przyjacielowi" Juanowi Antonio Meléndezowi Valdésowi przedstawionemu na obrazie.
Pomimo sentymentalnego charakteru dzieła przedstawiającego trwałą i lojalną przyjaźń, obraz został namalowany w istotnym momencie zarówno dla modela jak i dla historii Hiszpanii. Meléndez Valdés był nie tylko bliskim przyjacielem artysty, lecz także sędzią oraz członkiem grona oświeconych mężczyzn zainteresowanych społecznymi i sądowymi reformami w końcu XVIII wieku. W 1789, po Rewolucji Francuskiej, stosunki hiszpańsko-francuskie zmieniy się z zaciętej opozycji na ostrożną współpracę. Tym samym, od 1797 pod wpływem Republiki Francuskiej, Hiszpania rozpoczęła krótki okres reform politycznych. Wtedy też członkowie tak zwanego oświecenia hiszpańskiego zdobyli wysokie stanowiska rządowe.
Kariera, będącego przyjacielem wielu z nich, Goi rozkwitała na dworze, a on sam, pomimo strasznej choroby przez którą dożywotnio stracił słuch, został dyrektorem Akademii San Fernando. W tym samym czasie osiągał sukcesy w malarstwie portretowym.
Goya i Meléndez Valdés prawdopodobnie poznali się w Saragossie w 1790 kiedy ten drugi pracował tam jako sędzia. Jednakże portret ten został namalowany przez artystę w 1797, ważnym roku dla modela. Pomimo porażki przy próbie objęcia stanowiska prokuratora, Meléndez wydał wtedy pierwszą edycję kolekcji swoich wierszy. W 1808 został mianowany na Ministra Edukacji przez reżim Józefa Bonaparte. Gdy w 1814 w Hiszpanii została przywrócona monarchia, Meléndez został usunięty ze stanowiska i zmuszony do opuszczenia kraju. Trzy lata później zmarł w biedzie w Montpellier we Francji.
Portert wyróżnia się wiarygodną szczerością oraz brakiem upiększeń, co w szczególności widać w niechlujnej fryzurze i opadających oczach modela. Innowacyjne podejście Goi do malarstwa portretowego widoczne jest w intymnym sposobie przedstawienia Meléndeza. Postać modela pokazana jest w poważny sposób, a monochromatyczne tło kieruje uwagę na pełną wyrazu twarz modela oraz wyrażające jego osobowość oczy. Szerokie pociągnięcia pędzlem na kołnierzu i ramionach Meléndeza oraz dynamizm warsztatu malarskiego są charakterystycznymi cechami stylu Goi w końcu lat 90. XVIII wieku.