Południowo-wschodni widok katedry w Salisbury by John Constable - ok. 1820 - 25 x 30 cm Południowo-wschodni widok katedry w Salisbury by John Constable - ok. 1820 - 25 x 30 cm

Południowo-wschodni widok katedry w Salisbury

szkic olejny na płótnie • 25 x 30 cm
  • John Constable - June 11, 1776 - March 31, 1837 John Constable ok. 1820

John Constable (1776–1837), mimo że wcześniej nie ujawniał wielkiego talentu, wybrał studia w Royal Academy w Londynie, gdzie rozwinął swoją manierę malarstwa pejzażowego zainspirowaną klasycystami Claude'em i Poussinem oraz flamandzkimi i holenderskimi malarzami, jak Rubens i Ruysdael.

Na wczesne prace Constable'a miał też wpływ angielski artysta Turner; jednak Constable odrzucił jego dramatyczne, romantycznie burzliwe przedstawienia pejzaży, uznając je za zbyt przytłaczające. Namalowane przez Turnera krajobrazy, szczególnie te przedstawiające niezamieszkane obszary Lake District na północy Anglii, Constable uznał za obce i odpychające. Znacznie więcej satysfakcji znajdował w malowaniu miejsc, w których żyli ludzie, a ich obecność dawała wrażenie swojskości. Romantyczne pejzaże z pewnością były w tamtym okresie znacznie popularniejsze, ale Constable był raczej zainteresowany spokojem znajdowanym w domu, w codzienności, w miejscach, gdzie ludzie żyją w zgodzie z przyrodą. 

Constable twierdził nieugięcie, że sama natura powinna stanowić inspirację do malowania, przy czym szczególny nacisk należy kłaść na zmienne światło, upływ czasu i zmianę pór roku oraz stałą w przyrodzie płynność i zmianę, mówiąc: "nie ma dwóch podobnych dni, nawet godziny się różnią; nawet dwa liście od początku stworzenia nie powstały identyczne". Jego sposób nakładania farby odzwierciedla taki sposób widzenia świata, pociągnięcia pędzla są luźne, energiczne, przywodzą na myśl naturę swobodnie się zmieniającą, niemożliwą do uchwycenia w jednym, określonym momencie. To samo miejsce, widziane przez Constable'a tydzień później, sprawiałoby zupełnie inne wrażenie.

Artysta odwiedził Salisbury po raz pierwszy w 1811 r. i zamieszkał u swojego bliskiego przyjaciela, Johna Fishera, ówczesnego biskupa Salisbury. Patrząc na dzisiejszy obraz można odczuć, że Constable uwielbiał tę część Anglii. Katedra jest częścią oddanej z czułością wiejskiej scenerii dookoła, z krowami pasącymi się sennie w letnim słońcu, wśród drzew i zieleni. Sama katedra, mimo monumentalnych rozmiarów, wydaje się zapraszająca, a nawet przyjazna, tak, jak musiała być dla samego Constable'a. Obraz jest wypełniony szczegółami, które tworzą wrażenie komfortu i swojskości, jakie pojawia się, gdy wracamy do domu z długiej, dalekiej podróży. 

- Sarah Mills

P.S. Innym sławnym artystą, którego urzekła katedra, był Claude Monet. Stworzył kilka obrazów przedstawiających katedrę w Rouen i możecie je obejrzeć tutaj.