Lampa

Najważniejszym elementem Lampy Aliny Szapocznikow z roku 1967, są kobiece usta. Rzeźba jest odlewem jej własnego ciała zrobionym z kolorowego poliestru i plastiku. Funkcjonalne przeznaczenie obiektu zostało umieszczone w ironicznym nawiasie poprzez nadanie mu niezwykle intymnej, organicznej formy. Ukryta wewnątrz żarówka podkreśla szkarłat ust, co w połaczeniu z lekko przechyloną w bok głową i ledwo widocznym, zamkniętym okiem nadaje dziełu mocno erotyczny, sensualny wydźwięk.

Widzimy tylko dolną część twarzy, która zlewa się w bezkształtną masę przypominającą rozrastające się guzy nowotworowe - temat przewodni późnych prac Szapocznikowej. Seria Lamp była stworzona w czasie kiedy został u niej zdiagnozowany rak piersi. Podobnie do innych jej prac z tego okresu, tematem jest fragmentacja i dezintegracja ludzkiego ciała. Niektórzy widzą w dziele zarazem wydźwięk pogarszajacej się choroby jak i echo II wojny światowej, na temat której Szapocznikow nigdy nie chciała się wypowiadać.

Alina Szapocznikow jest jedną z bohaterów wystawy Perspektywa wieku dojrzewania, którą można obejrzeć do końca września w Muzeum Śląskim w Katowicach. Kuratorka Anda Rottenberg zestawiła ze sobą prace artystki z dorobkiem Andrzeja Wróblewskiego i Andrzeja Wajdy. Doświadczeniem, które łączy tych trzech twórców jest okres dojrzewania w czasie II wojny światowej, która naznaczyła ich artystyczną wrażliwość.

Paweł Świerczek

P.S. Przeczytaj tutaj o historii kolejnej znakomitej rzeźbiarki - Louise Nevelson.