Pieter Bruegel the Elder
Dzisiejszy obraz prezentujemy dzięki Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu, gdzie teraz można zwiedzić pierwszą na świecie wystawę monograficzną Pietera Brueghela starszego. Wystawiono około połowę wszystkich zachowanych dzieł artysty. Jest to punkt obowiązkowy dla wszystkich miłośników sztuki, ale jeśli nie możesz być w Wiedniu – dzisiaj i przez następne trzy niedziele będziesz miał możliwość zobaczyć niektóre z dzieł w DailyArt. :)
Tematem Wieży Babel jest prawdziwy tygiel faktów historycznych, tradycji starotestamentowej i mitu, czyniący z niej szczególnie złożony i obdarzony ponadczasowym potencjałem metaforycznym obraz. Jedność i podział, pragnienie władzy, budowa i zniszczenie, jedność języków i ich pomieszanie – to tylko niektóre z aspektów tematyki tego obrazu. Wieża Babel dotyka istoty człowieczeństwa, naszego przeznaczenia jako jednostek i jako członków ludzkiej wspólnoty, naszego przemijania i śmiertelności. Jednym z podstawowych elementów przekazu tego dzieła jest utopijna wizja rodzaju ludzkiego zjednoczonego we wspólnym projekcie i związanego wspólnym językiem. Ponadto główne motywy rozciągają się od pychy, poprzez ludzkie ograniczenia oraz granice i ich naruszanie, po niebezpieczeństwo mylnego oceniania własnych możliwości. Niezliczeni artyści odnaleźli inspirację w tym niezwykle zróżnicowanym przedstawieniu, w szczególności ci podążający śladami Bruegela w Holandii.
Bruegel przeniósł wieżę Babel ze starożytnej Mezopotamii do XVI-wiecznej Holandii. Z gigantycznym budynkiem sięgającym nieba i dominującym wszystko wokół jego radykalna kompozycja zachowała swoją zdolność oczarowywania widza i stała się dziełem rozpoznawalnym niemal przez każdego. Artysta zmaksymalizował wrażenie wywierane przez wieżę dzięki zastosowaniu dwóch silnie kontrastujących skal. Naruszając granice proporcjonalności, monumentalna, warstwowa konstrukcja zdaje się być siłą natury, która kieruje wszystkie inne elementy kompozycji na peryferia, wręcz grożąc przebiciem się przez granice kadru. Wymiary Wieży Babel Bruegela nadają jej pewną monstrualną jakość, nieokiełznaną i wymykającą się spod kontroli, a wygląda jeszcze potężniej w zestawieniu z maleńkimi domkami sąsiadującego z wieżą miasta, wzorowanego na Antwerpie, gdzie Bruegel mieszkał jeszcze w 1563 roku, tuż przed przeprowadzką do Brukseli.
Wszystkiego najlepszego dla jednego z naszych portugalskich tłumaczy, Alexandra Nevesa! :)
P.S. Aby zobaczyć więcej, sprawdź Instagram DailyArt!