Ryby w kole

Uwielbiamy Paula Klee! Możemy dzisiaj zaprezentować jego pracę (i kilka innych w przyszłości) dzięki Zentrum Paul Klee w Bernie.

W karierze artysty ryby odgrywały specjalną rolę. Klee był zafascynowany ich wielobarwną różnorodnością, a przede wszystkim umiejętnością poruszania się pod wodą. Wraz z ptakami, włączył je nawet w swoją teorię sztuki i wykładał o nich w szkole Bauhaus. Klee opisywał atmosferę (powietrze i wodę) jako powiązane "światy pośrednie" pomiędzy ziemią a kosmosem. Z drugiej strony są one pośredniczące, ponieważ ludzie mogą się przemieszczać pomiędzy nimi tylko w ograniczonym zakresie albo używając jakiegoś rodzaju narzędzi pomocniczych.

Jeden z najpiękniejszych rybich obrazów Klee stworzył w roku 1926: Ryby w kole. W centrum obrazu znajduje się koło z siedmioma rybami i dwoma mniejszymi kolorowymi kółkami. Ryby mienią się kolorami - niebieskim, czerwonym, pomarańczowym i zielonym - na ciemnym tle. Podpora u dołu nadaje kołu funkcji szklanego akwarium. Wydaje się, że tłem dla niego są dwa drzewa - jedno okrągłe, drugie strzeliste. Typowym motywem animalistycznych dzieł Klee jest jego wgląd do wnętrza tych stworzeń. W tym przypadku, możemy zobaczyć szkielet i inne organy wewnętrzne ryb. Klee był przekonany, że każdą formę kształtuje jej wnętrze.

W swoim eseju Sposoby studiowania natury, Klee pisał: "Przedmiot wyrasta ponad swoją zewnętrzną powłokę poprzez naszą wiedzę o jego bycie wewnętrznym, poprzez świadomość, że rzecz jest czymś więcej niż sugeruje jej powierzchowność."

Szkielet człowieka lub zwierzęcia determinuje ich zewnętrzny wygląd. U mniejszych ryb możemy zaobserwować opływowe kształty; podobne do kształtu oczu i jednocześnie kół ze szprychami albo mechanizmem przekładni.

Trzeba też zwrócić uwagę na dwie wyróżniające się linie w kole akwarium. Wydają się być zupełnie nie na miejscu. Są one prostymi symbolami pionu i poziomu w dziele Klee. Artysta nawiązuje w ten sposób do wznoszenia się i opadania oraz do ludzkiego uwięzienia na Ziemi.

PS. Oto kolejny obraz Paula Klee - Magia ryb!