Mars

Tego dnia w 1599 roku ochrzczony został Diego Velázquez - hiszpański malarz i czołowy artysta dworu króla Hiszpanii i Portugalii Filipa IV oraz przedstawiciel złotego wieku malarstwa hiszpańskiego. Nie wiemy dokładnie kiedy się urodził, dlatego uznajmy dzisiejszą rocznicę za okazję do świętowania!

Nawet bóg wojny, Mars, potrzebuje czasami chwili wytchnienia.

Dzieło to, należące do gatunku malarstwa mitologicznego, oferuje nam nieco prześmiewcze i bardziej ludzkie spojrzenie na boga Marsa. Velázquez zainspirował się najprawdopodobniej klasycznymi modelami, takimi jak Ares Ludovisi przypisywany Skopasowi i Il Penseroso Michała Anioła z Kaplicy Medyceuszy w bazylice San Lorenzo. Tradycyjne przedstawienia boskiej siły i heroizmu również zostały tu potraktowane z pewną dozą ironii, zmieniając Marsa w zamyśloną i bezbronną postać.

Tak, jak to sugeruje tytuł, bóg jest tu ukazany w chwili odpoczynku, a wyraz jego twarzy jest pełen namysłu, rezygnacji lub zmęczenia. Choć nadal da się go rozpoznać dzięki włóczni opartej o udo, odrzuconej i leżącej u jego stóp zbroi i hełmie , Mars jest tu przedstawiony odarty z chwały. Jego nagość i obwisła skóra sugerują doganiające go starość i zmęczenie, co nadaje bogu wojny melancholijnej, niemal posępnej aury, stojącej w ostrym kontraście wobec typowych przedstawień krzepkiego wojownika.

Niektórzy historycy sztuki dopatrują się w tym obrazie motywu vanitas, sugerując, że Mars rozmyśla nad jałowością zwycięstwa. Ten melancholijny ton może również stanowić nawiązanie do upadku potęgi militarnej Hiszpanii, a zwłaszcza do porażki niegdyś budzącej strach Armii Flandrii w bitwie pod Rocroi. Nawiązanie to jest subtelne - być może kryje się w stylu, w jakim podkręcone są wąsy Marsa - ale czytelne.

Inną możliwą warstwą znaczeniową jest nawiązanie obrazu do mitu o Marsie i Wenus. Ich cudzołożny romans, w słynny sposób ujawniony przez męża Wenus, Wulkana, stał się tematem innego obrazu Velázqueza. Białe płótno leżące za postacią Marsa może symbolicznie nawiązywać do pułapki, w jaką wpadli kochankowie, podczas gdy pełna rezygnacji i zadumy postawa Marsa sugeruje smutek lub złamane serce, być może odzwierciedlając raczej utraconą miłość niż odniesione zwycięstwo.

P.S. Mamy dla Was ekscytujące wieści! Ten obraz jest teraz częścią kolekcji tworzącej nasz nowy zestaw pocztówek! Znajdziecie go w sklepie DailyArt. :) 

P.P.S. Prezentowany dziś artysta jest jednym z najsłynniejszych hiszpańskich twórców wszechczasów. Odkryjcie Diega Velázqueza w 10 obrazach!