Lamba

Alina Szapocznikow’un 1967 Lamba eserinde en çok göze çarpan element kadın dudaklarıdır. Heykel kadının kendi vücudunun renkli polyester ve plastikle yapılmış dökümüdür. Fonksiyonel olarak objenin amacı ironik biçimde parantez içindedir, bu fonksiyon fazla yakın ve organik form bağışlar. Heykelin içindeki gizli ampül al dudaklara renk verir, sağa hafif kayık ve çok gözükmeyen kapalı göz bütününde duygusallık ve erotikliği ifade eder.

Sadece yüzün alt tarafını görebilmekteyiz, bu alt taraf eriyik şekli yüzünden formsuzdur, dağılmakta olan bir tümörü andırır. Bu tümör teması Szapocznikow’un son eserlerinde de görülür. Lamba serisi sanatçıya göğüs kanseri tanısı konulduğu zaman dilimine denk gelir. Bu dönemdeki diğer eserlerine benzer olarak, insan vücudunun dağılmasını ve parçalanması konusu ele alınır. Szapocznikow’un hiç konuşmak istemediği İkinci Dünya Savaşı etkisi ve hastalığının kötüleşmesinin getirdiği gerçeklik duygusunun birleşimi eserlerinde görülür.

Alina Szapocznikow “Gençliğin Perspektifi” (“Perspective of Adolesence”) sergisinin kahramanlarından biridir, bu sergi Eylül sonuna kadar Katoviçe’deki Silesian Müzesi’nde görülebilir. Küratör Anda Rottenberg, heykeltraşımızın eserlerini Andrzej Wróblewski ve Andrzej Wajda’nın eserleriyle beraber yan yana koymuştur. Üç sanatçıyı birleşiminden gelen deneyim, İkinci Dünya Savaşı sırasındaki bir gençliği ifade eder, bunun etkisi üç sanatçının sanat anlayışında kalıcı bir iz bırakmıştır.

Paweł Świerczek

Not: Buradan bir başka kadın heykeltraşın hikayesini okuyabilirsiniz – Louise Nevelson.