Jan van Eyck
Meryem Ana ve çocuğu, ışık seli almış bir gotik kilise nefinde, sanki havada süzülür gibi, gerçekten büyük boyutlarda görünüyorlar. Her şey, değerli bir taş gibi ışık saçıyor, parlıyor ve parıldıyor: Olağanüstü sanatıyla Jan van Eyck, o kadar yoğun canlılığı olan renkler kullanıyor ki, bütün panel benzersiz bir alevin ışığına boğulmuş gibi. Hem Tanrının hem de Meryem'in sembolü olduğundan, ışık bu küçük boyutlu tablo için kendi başına önemli. Ama burada parıltısı temsil edilen ışık, güneş ışığı değil. Kilise korosunun genellikle doğuya yöneldiğini düşünürsek, gösterilen ışığın kuzeyden geldiği çarpıcı bir şekilde ortada: burada temsil edilen, sonsuz, kutsal ışık. İlahi olan, kilisenin içinde varlığa gelir ve Meryem Ana ile Çocuk, göksel ışıkla yıkanan görüntüler olur. Gerçek ve göksel olan neredeyse ayırt edilemez. Meryem'in arkasında, yanan iki mumla çerçevelenmiş, tıpkı Katedralde duran Meryem gibi görünen bir heykel bulunuyor. Koro yerinin orada, bir haç, şarkı söyleyen parlak kaplı melekleri korumacı bir şekilde izleyerek manzaranın üzerinde yükselir. Heykel bir görüntü haline gelir: İsa, önde annesinin kollarında güvende olan bir bebek, resmin arkaplanında kendi kurban oluşunu önceden görür. Tablo, aynı zamanda, izleyiciye, aynı anda gerçekliğe yakın ve yine de bir adım ötelenmiş olan uzak bir dünyanın anlık görüntüsünü sunar. İkonografinin tanınmış akademisyeni, Erwin Panofsky, bu tablo için, aynı anda mikroskoba ve teleskoba bakmak gibi, demişti.
Bugünün şaheserini, Berlin'deki Resim Galerisi sayesinde sunuyoruz. <3
Not: Buradan Meryem Ananın başka bir Ortaçağ tablosundaki harika temsiliyle karşılaştırabilirsiniz: Giotto'dan ünlü Ognissanti Madonna!