Πιετά (Αποκαθήλωση)

Η Πιετά είναι ένα έργο Αναγεννησιακής γλυπτικής του Μιχαήλ Άγγελου (Μικελάντζελο) Μπουοναρότι, που στεγάζεται στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, στο Βατικανό. Είναι το πρώτο από πολλά έργα του ίδιου θέματος από τον καλλιτέχνη. Το άγαλμα ανατέθηκε από τον Γάλλο Καρδινάλιο Jean de Bilhères, ο οποίος ήταν αντιπρόσωπος στη Ρώμη. Το γλυπτό, από μάρμαρο της Καρράρα, φτιάχτηκε για το ταφικό μνημείο του καρδινάλιου, αλλά μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση, το πρώτο παρεκκλήσι στα δεξιά όπως μπαίνει κανείς στη βασιλική, τον 18ο αιώνα. Είναι το μοναδικό έργο που έχει υπογράψει ποτέ ο Μιχαήλ Άγγελος.

Αυτό το διάσημο έργο τέχνης απεικονίζει το σώμα του Ιησού στην αγκαλιά της μητέρας του Μαρίας μετά τη Σταύρωση. Το θέμα είναι Βόρειας προέλευσης, δημοφιλές εκείνη την εποχή στη Γαλλία, αλλά όχι ακόμη στην Ιταλία. Η ερμηνεία του Μιχαήλ Άγγελου για την Πιέτα είναι πρωτοφανής στην Ιταλική γλυπτική. Είναι ένα σημαντικό έργο καθώς εξισορροπεί τα Αναγεννησιακά ιδανικά της κλασικής ομορφιάς με τον νατουραλισμό.

Η Παναγία παρουσιάζεται ως πολύ νεαρή για μητέρα ενός 33χρονου γιου, κάτι που δεν είναι ασυνήθιστο στις απεικονίσεις της την εποχή των Παθών του Χριστού. Έχουν προταθεί διάφορες εξηγήσεις για αυτό. Το ένα είναι ότι η νιότη της συμβολίζει την άφθαρτη αγνότητά της, όπως είπε και ο ίδιος ο Μιχαήλ Άγγελος στον βιογράφο του και συνάδελφο γλύπτη Ασκάνιο Κοντίβι (Ascanio Condivi): "Δεν γνωρίζετε ότι οι αγνές γυναίκες μένουν νέες πολύ περισσότερο από εκείνες που δεν είναι αγνές; Ιδιαίτερα στην περίπτωση της Παρθένου, που δεν είχε βιώσει ποτέ την παραμικρή λάγνα επιθυμία που θα μπορούσε να αλλάξει το σώμα της;"

Μια άλλη εξήγηση αναφέρει ότι η αντιμετώπιση του θέματος από τον Μιχαήλ Άγγελο επηρεάστηκε από το πάθος του για τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Ήταν τόσο καλός γνώστης του έργου που όταν πήγε στη Μπολόνια πλήρωσε για τη φιλοξενία απαγγέλλοντας στίχους από αυτό. Στην Ωδή 33 του Παραδείσου, ο Άγιος Βερνάρδος, σε μια προσευχή προς την Παναγία, λέει "Vergine madre, figlia del tuo figlio" (Παρθένος μητέρα, κόρη του υιού σου). Αυτό λέγεται γιατί, μιας και ο Χριστός είναι μία από τις τρεις μορφές της Αγίας Τριάδας, η Παναγία θα ήταν η κόρη του, αλλά όμως ήταν και εκείνη που τον γέννησε.