Αμεντέο Μοντιλιάνι
Παρουσιάζουμε το σημερινό πίνακα χάρη στο Εθνικό μουσείο (Nasjonalmuseet) του Όσλο. : )
Τα περισσότερα από τα έργα του Αμεντέο Μοντιλιάνι (Amedeo Modigliani) δημιουργήθηκαν μέσα σε λίγα πυρετώδη χρόνια κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Ιταλός καλλιτέχνης μετακόμισε στο Παρίσι το 1906 και αμφιταλαντεύτηκε για λίγο μεταξύ της γλυπτικής και της ζωγραφικής. Δούλεψε για ένα χρόνο ως βοηθός στον Κονσταντίν Μπρενκούσι (Constantin Brâncusi), του οποίου η αντίληψη του σχήματος φαίνεται στα μασκοειδή πορτρέτα του Μοντιλιάνι. Κερδίζοντας γρήγορα φήμη ως επιφανής σχεδιαστής, ο Μοντιλιάνι έβγαζε τα προς το ζην ως café artiste σχεδιάζοντας γρήγορα εκτελεσμένα πορτρέτα των θαμώνων ελπίζοντας στη διασφάλιση μίας παραγγελίας των εκδοχών με λαδομπογιά.
Τα έργα του είναι δύσκολο να τοποθετηθούν στιλιστικά: οι επιρροές φαίνεται να περιλαμβάνουν αφρικανικά γλυπτά που ήταν πολύ της μόδας εκείνη την εποχή, των οποίων οι γραμμικές επιμήκεις μορφές ενσταλάχτηκαν στα υποκείμενα των πορτρέτων με μία αίσθηση εκλεπτυσμένου μοντερνισμού, ενώ τα χρώματά του ακολουθούν κατά κόρον την ήρεμη, αντι-νατουραλιστική παλέτα του κυβισμού.
Το θηλυκό πορτρέτο του Εθνικού Μουσείου φέρει συχνά τον τίτλο Πορτρέτο της κας Ζμπορόβσκα. Η κυρία Ζμπορόβσκα ήταν παντρεμένη με τον Πολωνό ποιητή και έμπορο τέχνης Λέοπολντ Ζμπορόβσκι, στενό φίλο και ατζέντη του Μοντιλιάνι. Όμως, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά δεν είναι στο στυλ του Μοντιλιάνι και φαίνεται πιθανό το μοντέλο να είναι άγνωστο. Ήταν χάρη στο Λέοπολντ Ζμπορόβσκι που ο Μοντιλιάνι κέρδισε τουλάχιστον κάποια φήμη κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ωστόσο, η ανακάλυψή του ήρθε πολύ αργά: ο Μοντιλιάνι υπέφερε από φυματίωση και ο καλλιτέχνης υπέκυψε στην ασθένεια και στην κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών στην ηλικία των τριάντα πέντε χρόνων. Η μεταθανάτια φήμη του συνέχισε να μεγαλώνει, παρόλα αυτά, και κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 η τραγική ζωή του και η ιδιοσυγκρασία του έγιναν αναπόσπαστο κομμάτι του ευρωπαϊκού μοντερνισμού.
Κείμενο: Nils Messel