Μπαχίτ Μπαπίσεφ
Ο πίνακας Τέσσερεις προφήτες από τον καλλιτέχνη του Καζακστάν Μπακίτ Μπαπίσεφ (Bakhyt Bapishev) απεικονίζει τρία πέτρινα γλυπτά με ανθρώπινα μάτια. Η υψηλή γραμμή του ορίζοντα είναι τυπική για την ανατολίτικη τέχνη· ο ουρανός λάμπει με γαλάζια και μπλε χρώματα. Σκούρες αποχρώσεις του καφέ και του μαύρου κυριαρχούν στην απεικόνιση των λίθων, ενώ μια ειδική τεχνική ζωγραφικής ελαφρών αποχρώσεων του μπεζ με ένα μαχαίρι παλέτας δίνει στον πίνακα μια χάλκινη όψη.
Η ανθρωπόμορφη όψη της πέτρας είναι ένα μπαλμπαλ (balbal) (ένα πέτρινο άγαλμα στέπας αρχαίων νομαδικών Τουρκικών και Κίπτσακ [Kipchak] λαών, που ήταν εγκατεστημένα σε τάφους). Με την έλευση του Ισλάμ, εικόνες ανθρώπων και ζώων απαγορεύτηκαν, οπότε ένα μπαλμπαλ από τον 11ο αιώνα είναι σπάνιο. Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις, τα μπαλμπαλ ενσάρκωναν έναν νεκρό πρόγονο, ο οποίος φρόντιζε και προστάτευε τους ζωντανούς συγγενείς του. Στο Καζακστάν τους δόθηκε μαγική σημασία· προσφέρονταν για να δελεάζουν πνεύματα.
Οι κριτικοί της τέχνης ερμηνεύουν τα έργα του Μπαπίσεφ (Bapishev) ως όραμα της ανάγκης για πολιτιστική διαδοχή, τη συνέχιση των πνευματικών παραδόσεων του έθνους. Δίνοντας στις πέτρες μια ανθρώπινη εμφάνιση, ο καλλιτέχνης προσδιορίζει τον άνθρωπο και τη φύση, που χαρακτηρίζουν την φυσική φιλοσοφία του Τενγκρισμού (Tengrism), μία κοσμοθεωρία με κεντρική φιγούρα τον Τένγκρι (Tengri) (μια θεότητα του ουρανού από την κεντρική Ασία τον πρώιμο μεσαίωνα). Οι οπαδοί του Τενγκρισμού λατρεύουν την φυσική και κοσμική δύναμη, πιστεύουν στην ενότητα της φύσης και του ανθρώπου και των πνευμάτων της φύσης, όπως πνεύματα βουνών, ποταμών, δέντρων, πλανητών και προγόνων.
Ο συγγραφέας θέτει ένα αίνιγμα στον τίτλο αυτού του πίνακα, βλέπουμε μόνο τρία αγάλματα ή προφήτες. Ποιος ή τι είναι ο τέταρτος; Και αν σκεφτείς βαθύτερα, ίσως ο τέταρτος να είναι ο θεατής, ή ίσως ο ουρανός, ή ένας ολόκληρος σωρός από πέτρες από κάτω.
-Ζαμελί Καϊρλί (Zhameli Khairli)
Υ.Γ.: Τα μπαλμπαλ μας θυμίζουν λίγο κάποιες άλλες μυστηριώδεις πέτρινες φιγούρες αν και πολύ μεγαλύτερες, αυτές στο νησί του Πάσχα. Διάβασε για τα μονολιθικά αγάλματα Μοάι (Moai) εδώ!