Blauw Paard II

Deze maand presenteren wij elke zondag de collectie van het Kunstmuseum Bern in Zwitzerland. Tijd voor dit mooie werk van Franz Marc. 

Afgewend van de toeschouwer, zweeft een blauw paard tegen de achtergrond van een ongelooflijk gekleurd landschap. Onder de hoeven van het dier loopt een pad - of is het een stroompje?- dat leidt naar een gebied waar er een heuvel, hemel en wolken worden gesuggereerd.  Het paard staat stil, maar een sterke windvlaag lijkt door zijn staart te waaien en door het landschap. Bevrijd van elk praktisch nut als een rijdier of werkdier, heeft het paard een indrukwekkende omvang. Zijn blauwe kleur roept de kleur op van verlangen naar de Romantiek.  Aangezien het paard van achter wordt voorgesteld, beweegt de blik van de toeschouwer in dezelfde richting als die van het paard. Dit weerspiegelt de poging van Franz Marc in te leven in de ziel van het dier. Het is alsof we de wereld ervaren vanuit het perspectief van het paard. 

Al in een vroeg stadium ligt de belangstelling van de kunstenaar en Münchner van geboorte in de wereld van de dieren,k waarvoor hij een hechte affiniteit voelt.  Herten, honden, koeien en vooral paarden dienen als motief waarmee hij zijn visie ontwikkelt voor een nieuwe kunst. Marc beeldt ze in puur rood, blauw en geel af. Eerst realistisch, maar daarna steeds vrijer. Hij neemt ze op in abstracte landschappen, die hij tot leven wekt met de complementaire kleuren groen, oranje en violet. Het is sterk verbonden met het Bernse schilderij Blue Horse II is het schilderij painting Blauw Paard I, dat dezelfde afmetingen heeft en ook in 1911 is gemaakt. Het toont een jong paard van voren en bevindt zich in het  Lenbachhaus in München. 

In het jaar waarin ons schilderij werd voltooid, richtten Franz Marc en Wassily Kandinsky de "Der Blaue Reiter" ("De Blauwe Ruiter") almanak op. Kandinsky merkte in retrospect op: "Wij bedachten de naam Der Blaue Reiter aan een koffietafel onder het prieel in de tuin in Sindelsdorf: We hielden allebei van blauw. Marc hield van paarden, ik hield van ruiters." Het boek, dat zij samen redigeerden, verscheen in 1912 en zou één van de belangrijkste programmatische publicaties over kunst blijken te worden van de 20e eeuw. De kunstenaars, die rond "Der Blauer Reiter" werkten waren o.a.  August Macke, Gabriele Münter, Alexej Jawlensky, en Paul Klee. Ze stelden niet alleen hun werken samen ten toon, maar deelden ook de mening dat er een onderlinge band bestond tussen de laatste trends in de schilderkunst en de Gotiek en volks- en kinderkunstgenres. Met de uitbraak van de eerste wereldoorlog, kwamen de  activiteiten van de groep ten einde. Wassily Kandinsky keerde terug naar Rusland en Franz Marc, die vrijwillig dienst nam, sneuvelde bij de slag bij Verdun op 36 jarige leeftijd.