Peter Paul Rubens
De Dromende Silenus is één van Peter Paul Rubens' meest uitzonderlijke werken, geschilderd kort na zijn terugkomst uit Italië tussen 1610 en 1612.
Wat het meest opvalt is de onbalans in de compositie welke verdeeld kan worden in een groep gedaanten rondom de dronken Silenus (met de poten van een geit, gezien hij een van de wellustige saters is die rondstruinen door de bossen van de Griekse mythologie) met Bacchus en de Maenaden, en een overvloedig stilleven vol waardevolle gouden borden, schalen en talloze drinkbekers. Dit is een extreem ongewone beeldcombinatie voor Rubens, doorgaans een schilder van personen en historische scènes.
Waar de wijn vandaan komt en hoe de drinkers het door hun keel krijgen wordt gedemonstreerd door Bacchus zelf. Het masker dat het meisje op haar voorhoofd heeft geplaatst staat symbool voor de dualiteit van de mens: een rationeel wezen dat tegelijkertijd onderworpen is aan vleselijke lusten. Beide zijden van de menselijke natuur kunnen worden gestimuleerd door te genieten van wijn, echter is de kwantiteit cruciaal !
De weergave van de bekers, glazen en schalen gaat de compositie van een stilleven ver te buiten: het geeft de indruk van een schat uit een sprookje. Het is het toonbeeld van luxe en extravagantie.
Rubens verwijst in dit schilderij niet naar een verhaal uit de Griekse mythologie. In plaats daarvan verbeeldt hij een droom waarin de dronken Silenus erotisch wordt gestimuleerd - het liefdevolle koppel de achtergrond zinspeelt hierop - en tegelijkertijd zichzelf ziet verdrinken in deze overvloed aan drinkbekers als in een nachtmerrie. Aldus heeft Rubens elementen van de klassieke bacchanalen gebruikt om zijn eigen mythe van het sensuele te creëren.
Wij presenten het schilderij van vandaag dankzij de Academie van de Beeldende Kunsten in Wenen; vergeet niet de andere schilderijen uit hun collectie te bezichtigen in ons archief. Geniet van je weekend! : )
PS Als je geïnteresseerd bent in Griekse mythologie, lees dan meer over de mythologie en architectuur van het Parthenon hier.