Samobójstwo

Le Suicidé to niewielki obraz olejny autorstwa Édouarda Maneta, tworzony między 1877 a 1881 rokiem. Obraz ten jest mało zbadany w dorobku Maneta, jak gdyby historycy sztuki mieli trudności ze znalezieniem dla niego miejsca na artystycznej drodze rozwoju malarza. Treść obrazu ogranicza się do postaci mężczyzny, który, jak się wydaje, właśnie się zastrzelił - wciąż trzyma broń, leżąc na łóżku - oraz kilku mebli. Manet pozbył się elementów charakterystycznych dla wcześniejszych przedstawień samobójstwa, nie serwując widzowi żadnej treści narracyjnej ani moralizatorskiej.

Realizm Le Suicidé podsycił spekulacje, że przedstawia on rzeczywiste samobójstwo. Spekuluje się na temat byłego asystenta Maneta, który popełnił samobójstwo w jego pracowni ponad dekadę wcześniej. Innym samobójstwem rzekomo związanym z obrazem było samobójstwo artysty, o którym pisał Emil Zola w 1866 roku. Ostatnio jednak krytycy kwestionują te skojarzenia. Podejście Maneta do tego przedstawienia może świadczyć o jego ciągłej chęci zerwania z akademicką tradycją. W tamtych czasach namalowanie samobójstwa mogło się mieścić jedynie w gatunku malarstwa historycznego - gdzie śmierć i samobójstwo byłyby osadzone w narracji związanej z poświęceniem, idealizmem lub bohaterstwem. Innym przykładem we frankofońskiej kulturze jest Śmierć Sokratesa (1787) Jacquesa-Louisa Davida, przedstawiająca wybór Sokratesa, który zamiast udać się na wygnanie, zabija się cykutą. W obrazie Maneta nie ma jednak tej wielkiej podbudowy. Artysta nie wyznacza nam czasu, miejsca, ani bohatera. Obraz jest raczej prosty w konstrukcji niż starannie wystylizowany. Takie odejście od tradycji budziło kontrowersje wśród ówczesnych widzów.