Wielka Odaliska

Dziś są moje urodziny, a więc dzielę się z wami jednym z moich ulubionych obrazów. Jest to Wielka Odaliska Jeana-Auguste-Dominique Ingresa, dzieło sztuki, które zbierało wiele krytyki, gdy zostało pierwszy raz pokazane. Zostało to szczególnie zauważone ze względu na celowo wydłużone proporcje sylwetki (Odaliska ma dwa lub trzy kręgi za dużo) i brak anatomicznego realizmu.

Na pierwszy rzut oka akt wydaje się podążać za tradycją wielkich weneckich mistrzów, taką jak Wenus z Urbino Tycjana z 1538 roku. Po bliższym przestudiowaniu widać, że nie ma tu nic z klasycznej oprawy. Zamiast tego, Ingres stworzył chłodny, powściągliwy erotyzm podkreślony jego egzotycznym kontekstem. Pawi wachlarz, turban, wielkie perły, szisza (fajka na haszysz lub opium) i oczywiście tytuł obrazu, wszystko to odnosi się do francuskiego pojęcia orientu. Ale ostrożnie! Słowo 'orient' tutaj nie odnosi się do dalekiego wschodu ani do Bliskiego Wschodu, ani nawet Północnej Afryki. W umyśle francuskiego, męskiego wiza z początku XIX wieku, czyli typu osoby, dla którego ten obraz został stworzony, odaliska nie kojarzyłaby się tylko z niewolniczką z haremu, co samo w sobie jest błędnym przekonaniem, ale zbiorem lęków i pragnień związanych z długą historią agresji między chrześcijańską Europą a islamską Azją. Rzeczywiście, z powodu tego postrzeganego dystansu porcelanowa seksualność podmiotu została zaakceptowana, nawet w coraz bardziej pruderyjnej kulturze francuskiej.