Tygrys Tipu

To niezwykłe dzieło jest przykładem osiemnastowiecznego automatu. Został on stworzony dla Sułtana Tipu władcy królestwa Majsuru za czasów gdy Brytyjska Kampania Wschodnioindyjska zajęta była rozszerzaniem Imperium brytyjskiego w Indiach. Wizerunek tygrysa był godłem Sułtana Tipu, pojawiającym się w dekoracjach pałacu oraz na mundurach jego żołnierzy. Dlatego właśnie ważny jest fakt, że widzany tu tygrys atakuje i zabija europejskiego żołnierza. W 1799 opór Sułtana Tipu przeciw Brytyjczykom poniósł porażkę, a sam Sułtan został pokonany i zabity. Zawartość jego pałacu w Seringapatam została podzielona, a tygrys przewieziony do Anglii, gdzie stał się ciekawostką.

Na zewnątrz tygrysa znajduje się korba napędzająca znajdujące się wewnątrz miechy. Jest tam także klapka, która po opuszczeniu ukazuje zestaw małych przycisków z kości słoniowej. Podczas kręcenia korbą powietrze przepychane jest przez zestaw nastrojonych, pionowych rurek znajdujących się wewnątrz tygrysa, a które można obejrzeć po uniesieniu jego górnej części. Przyciski kontrolują, która rurka wyda dźwięk, tak jak klawisze w organach piszczałkowych, dlatego też to niespotykane urządzenie umożliwia granie melodii.

Automat wydaje także inne, bardziej makabryczne dźwięki: kiedy korba jest nakręcona powietrze zostaje wypchnięte przez gardło nieszczęsnego mężczyzny, imitując krzyki w momencie ataku tygrysa. Mechanizm w jego lewej ręce porusza nią zakrywając i odkrywając usta postaci co powoduje zniekształcenie tonacji a w efekcie wydobycie się dość upiornego, odległego dźwięku. Jednocześnie powietrze przepływające przez głowę tygrysa wprowadza kolejny dźwięk imitujący postękiwanie zwierzęcia. W tym wszystkim jest pewna rytmiczność, co tworzy swego rodzaju hipnotyzujący, koszmarny obraz na którym tygrys wciąż atakuje, a mężczyzna wciąż umiera!

To niezwykłe dzieło można obejrzeć w Muzeum Viktorii i Alberta w Londynie, a polecam także odwiedzenie strony internetowej muzeum aby usłyszeć dźwięk automatu na własne uszy!

-Sarah