Chorwacja 1992 / Międzynarodowy Dzień Muzeów

Zygmunt Freud, twórca psychoanalizy, wierzył, że Eros (grecki bóg miłości) jako instynkt życia oraz Tanatos (grecki bóg śmierci) jako instynkt śmierci nie mogą istnieć bez siebie nawzajem. Eros, napędzający kreatywność i miłość, kojarzony jest z harmonią wśród ludzi, natomiast Tanatos, napędzający śmierć i destrukcję, woli negatywne emocje jak nienawiść lub agresja.

W 1992 roku temat Międzynarodowego Dnia Muzeów brzmiał: Muzea i środowisko. Był to rok uczty dla Tanatosa. Szalejąca w Chorwacji wojna pozbawiała muzea ich środowiska, budynków, kolekcji i odwiedzających. Boris Ljubičić, chorwacki projektant, stworzył plakat techniką fotomontażu polegającą na łączeniu dwóch obrazów przed erą Photoshopa. Tutaj artysta wykorzystał wizerunki pochodzące z dwóch zupełnie różnych wystaw muzealnych. Jednym z nich była czaszka neandertalskiego mężczyzny z Krapiny, a drugim rzymski portret dziewczyny znaleziony w Salonie, będącej starożytną stolicą prowincji Cesarstwa Rzymskiego, Dalmacji (obecnie miasto Solin niedaleko Splitu w Chorwacji).

Ideą artysty było zmieszanie dwóch przeciwstawnych koncepcji poprzez połączenie symbolizującej życie dziewczyny oraz symbolizującej śmierć czaszki. Ich zlepienie, ten artystyczny Frankenstein, wydaje się absurdalny. Jednak jego podpis, Chorwacja 1992, niesie wiadomość - coś okropnego dzieje się w tym kraju. I rzeczywiście, był to rok wojny w czasie której freudowski Tanatos wyparł Erosa.

-Maja Kocijan