Otoportre

Fikirler yoluyla ilerleme gelir ve sanat bunun meyvesi olarak insanlık başarılarının temel taşlarını çizer – zamanın geçişini simgeleyen sonsuz parçalar olarak; yani bilinir ki sanatçılar zamanlarını şekillendirir fakat sanatçılar zaman tarafından şekillenir mi? Moderniteyi düşündüğümüz zaman Eyfel Kulesi aklımıza gelebilir. 1889 Dünya Fuarı için dikilmiş, çağın tüm fütüristik gelişmelerini anlattığı farz edilmiştir. O kadar fütüristiktir ki hatta, bugünün sevgili Parisyen kulesi zamanında ağır eleştiriye konu olmuştur. Sanatçılar protesto etmek için komite toplamıştır, hatta bir dilekçe harekete geçirilmiştir “demirli sac levhanın iğrenç kolonunun iğrenç gölgesi”ni kaldırmak için. Anlaşılabilir ki çağ buna hazır değildi; o zamanlar ‘tarz’ değildi. Özellikle ironiktir ki bu kulenin 20 yıl sonra kaldırılacak olması varsayılmıştır; fakat iletişim sağlamasının getirdiği yarar yıkımını gelecek tarzlarla eşleşecek kadar geciktirebilmiştir. Einstein bize zamanın göreceli olduğunu söyler, fakat ışık hızında seyahat eden ikiz kardeşi veya karadeliklerde gece yürüyüşlerine çıkmayan bazılarımız tarafından bu fark edilmez. Zamanın sosyal gelip geçiciliği değişmektedir: “zaman” her zamankinden hızlı akmaktadır. Tim Urban, en sevdiğim bloğun yazarı (waitbutwhy.com) bunu örneklendirir – eğer birisini 1750’den günümüze ışınlasaydınız bu insan büyük ihtimalle oryantasyon bozukluğundan ölürdü. Ama bu insan 1500’e gitseydi ve o zamandan kendi zamanına bir insanı getirseydi, 16. Yüzyıl insanı 18. Yüzyıldan çok şey öğrenirdi ama o kadar da şaşırmazdı. Yani, ilerleyen teknoloji ve sosyal gelişmelerle zamanın geçtiği düşüncesi arttı. Bu “zamanın tetiklenmesi” makinalarla başladı. Paul Gavarni’nin kariyeri de makinalarla başladı, zamanındakilerin çoğu gibi o da bir fabrikada çalıştı. Kalan zamanını çizim derslerine adadı ve sonunda Savaş Gereçleri Departmanında çalışmaya başladı, haritacılık için. Anca sonralarda Gavarni tekniğini sanata adayacaktır, ilustrasyonlar yolu ile. Realizmin doğuşuydu bu, edebiyat insanların temiz bir resmini çekmeye odaklanmıştı, böylece çoğu ilustrasyonu 19. Yüzyıl gündelik hayatını yansıtır. Bugün böyle ilustrasyonlar merak alıştırması olarak sayılır: Her şey, kıyafetten duruşa kadar, bugünün standartlarından çok uzaktır, saçmalıklığın bulutu bir zamanlar norm sayılmasının üzerinde belirir. Bize güzelliğin iki katmanı olduğunu hatırlatır bu, özünde harmoni adına sonsuz bir çiçek ve duruma bağlı bir maddileştirme, sürekli değişmekte olan. Yakında tarz saydığınız saç kesiminiz 80’ler “mullet” (aslan yelesi olan saç kesimi) kadar modaya uygun olacak. Daha çok okumak isterseniz lütfen bloğumu ziyaret edin – aşağıda linkini bulabilirsiniz.

Artur Deus Dionisio