Birleşen Topraklarda

Sosyalist realizm, SSCB'de 1932 ile 1988 arasında ve II. Dünya Savaşı sonrası diğer sosyalist ülkelerde resmîleşmiş bir tarzdır. Sosyalist realizm, proletaryanın özgürleşmesi gibi komünist değerlerin yüceltilmiş tasvirleriyle özdeşleşmiştir. İsmine rağmen, bu tarzda figürler sıklıkla idealize edilmiştir, özellikle geleneklerine sıkıca bağlı heykellerinde bunu görüyoruz. 

Komünist Polonya'da Uluslararası İşçi Bayramı, yılın en önemli günlerinden biriydi. Bugün Polonyalı Henryk Stażewski'nin Na scalonych ziemiach (Birleşen Topraklarda) adlı tablosunu sunuyoruz. Henryk Stażewski 1920'lerin ve 1930'ların klasik avangardının öncüsü olarak kabul edilir, savaş sonrası da kaçınılmaz olarak sosyalist realizm ile kısa bir bağ kurmuştur.

Resimde köylü bir işçi, geniş gömleği ve şapkasıyla, gururla aracını kullanıyor. Dizlerine kadar gördüğümüz "Amerikan" çekim ölçeğiyle, Vahşi Batı'yı fetheden popüler batı filmlerinden çıkmış bir kovboy gibi, ateşli bir silah yerine, orantısızca büyük elleriyle aracını kullanıyor. İlginçtir ki, ekimiyle uğraşılmasnın esas konu olduğunu düşündüğümüz arazi, çerçevenin dışında kalmıştır. Gökyüzüne karşı kralmışçasına oturan oval formundaki heybetli model, kompozisyonun ana yapısını oluşturuyor. Makineden çıkan parlak tozlardan oluşmuş görkemli ışık halkası modelin hatlarını oluşturmuş. Köylü işçi arabasıyla geleceğe giden yolu aydınlatırken kutsal nitelikler kazanıyor.

Szymon Piotr Kubiak

Ulusal Szczecin Müzesi sayesinde bugünkü tabloyu sunduk.

Not: Sosyalist realizm, işi ve işçiyi yüceltti, ancak bu tasvirler çok daha önceden de vardı. Sanattaki en güzel hasat resimlerini görün!