Άλογο και τρένο

Η ορμή και η ένταση της σύνθεσης τραβούν το βλέμμα του θεατή στο άλογο το οποίο βρίσκεται σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης με τον συρμό που κινείται καταπάνω του στις ράγες. Η μοίρα του αλόγου είναι μάλλον προδιαγεγραμμένη και αυτό μας ταράζει, αλλά δεν μπορούμε να πάρουμε τα μάτια μας από τον πίνακα. Ο Καναδός καλλιτέχνης Άλεξ Κόλβιλ ήταν ειδικός στις σκηνές που συναρπάζουν και συννάμα αναστατώνουν. Ελλοχεύει μονίμως η αίσθηση ότι οι πίνακες του κρύβουν περισσότερα από όσα ο Κόλβιλ επέλεξε να αποκαλύψει. 

Ο Κόλβιλ εμπνεύστηκε τον πίνακα από έναν στίχο του νοτιοαφρικανού ποιητή Ρόι Κάμπελ (Roy Campbell): «Ο νους ενάντια στην  τάξη την καθεστηκυία / το άλογο απέναντι σε μια οπλοφόρα αμαξοστοιχία» (“Against a regiment I oppose a brain / And a dark horse against an armoured train"). Κατά το συνήθειο του Κόλβιλ, το έργο είναι αποτέλεσμα λεπτομερούς σχεδιασμού και σκληρής δουλειάς στην εκτέλεσή του. Πολλές στρώσεις χρώματος η μία πάνω στην άλλη εξασφαλίζουν πυκνό, λείο και έντονο αποτέλεσμα. 

Η εμπειρία του Κόλβιλ ως στρατιωτικός ζωγράφος κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο τον έκανε ευαίσθητο ως προς τη σχέση καλού και κακού, ζωής και θανάτου. Εικοσάρης προσλήφθηκε για να καταγράψει όσα έβλεπε γυρίζοντας όλη την Ευρώπη, ακόμη και ανοιχτούς μαζικούς τάφους από το απελευθερωμένο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπεργκεν Μπέλσεν το 1945. Όσα αντίκρισε τον στοίχειωσαν για μια ζωή και επηρεάσαν βαθιά το έργο του. Στις επιρροές του συγκαταλέγονται οι αμερικανοί ρεαλιστές όπως ο 'Εντουαρντ Χόπερ και ο Τζώρτζ Τούκερ (George Tooker). Τα έργα του Κόλβιλ δεν έχουν απαραιτήτως σκοπό να υποκινήσουν δράση που θα φέρει αλλαγές στην κοινωνία αλλά να σχολιάσουν σιωπηλά όσα συνέβαιναν στον κόσμο που τον περιέβαλλε. Κεντρικά θέματά του αποτελούσαν η οικογένεια, ζώα και τοπία κοντά στο σπίτι του στο Νέο Μπρούνσουϊκ (New Brunswick) στη Νέα Σκωτία. Οι ράγες στον πίνακα Άλογο και τρένο διαπερνούν το Aulac στο Νέο Μπρούνσουϊκ. 

Οι ράγες αστράφτουν, αντανακλώντας τη λάμψη από τον προβολέα του τρένου, που καθοδηγεί το βλέμμα του θεατή παράλληλα στις ράγες και καταπάνω στο τρένο που πλησιάζει με ταχύτητα. Τοποθετώντας τον θεατή κατά μήκος των γραμμών, απέναντι από το τρένο, όπως το απτόητο άλογο, ο Κόλβιλ κατορθώνει να εντείνει την αίσθηση του επείγοντος κινδύνου. Παρόλο που έχουμε επίγνωση της κίνησης, η σκηνή είναι στατική - μια στιγμή που πάγωσε στον χρόνο. Ο θεατής αναρωτιέται, «Πώς θα τελειώσει όλο αυτό;»

- Martina Keogan