Pieter Sluyter after Maria Sibylla Merian
Τον 17ο αιώνα λίγοι Ευρωπαίοι θα είχαν την ευκαιρία να γευτούν μία μπανάνα. Η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν προσπάθησε να περιγράψει τις ιδιότητες της συσχετίζοντάς την με άλλα φρούτα «χρησιμοποιείται σαν μήλο και έχει ένα παρόμοιο ευχάριστο άρωμα, μπορεί να φαγωθεί και ωμή και μαγειρεμένη, έχει χοντρή φλούδα σαν λεμόνι...». Στην εικονογράφησή της απεικονίζει μία τεράστια ταξιανθία που παράγει αρσενικά άνθη, τα πορτοκαλοκόκκινα βράκτια και μπουμπουκιασμένα θηλυκά άνθη, και τα ώριμα φρούτα.
Το 1699 η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν (1647-1717) και η κόρη της, Δωροθέα Μαρία Γκραφ, ταξίδεψαν στο Σουρινάμ για να μελετήσουν τα έντομα εκεί και να καταγράψουν την εμφάνισή τους. Παρόλο που η αυτοχρηματοδοτούμενη αποστολή τους ήταν προγραμματισμένο να κρατήσει πέντε χρόνια, το 1701 η Μεριάν επέστρεψε στο Άμστερνταμ και ξεκίνησε να τροποποιεί τα σχέδιά της ούτως ώστε να τα προετοιμάσει για να γίνουν χαρακτικά· στο εξής, τρεις χαράκτες χαλκογραφιών έφτιαξαν τις πλάκες. Χάρη στις επαφές της μεταξύ των Ολλανδών φυσιοδιφών, δώδεκα συνδρομητές χρηματοδότησαν την έκδοση μίας πολυτελούς, ζωγραφισμένης στο χέρι εκδοχής της δουλειάς της. Οι παρατηρήσεις της ζωντανών εντόμων της επέτρεψαν να καταγράψει την εμφάνισή τους σε διάφορα στάδια της ανάπτυξής τους και στις αλληλεπιδράσεις τους με άλλα ζώα. Το Metamorphosis insectorum Surinamensium δεν είναι ένα αποκλειστικά εντομολογικό έργο· η Μεριάν και η Γκραφ επίσης μελέτησαν και κατέγραψαν τη χλωρίδα, αραχνίδια, αμφίβια, ερπετά, και μικρά πτηνά της ζούγκλας του Αμαζονίου.
Στην τρέχουσα έκθεση «Φυτά και ζώα. Άτλαντες φυσικής ιστορίας στην εποχή του Λινναίου» στο Μουσείο του ανακτόρου Βιλανόβ έχεις μία μοναδική ευκαιρία να δεις τέσσερα αντίγραφα του Metamorphosis insectorum Surinamensium.
Η Μαρία Σιβύλλα Μεριάν είναι μία από τις καλλιτέχνιδες που προβάλλονται στο τετράδιο μας με έργα γυναικών. Θα το βρεις εδώ!
Υ.Γ. Εδώ μπορείς να μάθεις περισσότερα για την τέχνη της βοτανολογικής εικονογράφησης.