Ο Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου

Μετά τη διαίρεση της Ολλανδίας σε καλβινιστικό Βορρά και καθολικό Νότο τον 16ο αιώνα, οι Φλαμανδοί καλλιτέχνες επανήλθαν και αναζωογόνησαν παλιά θρησκευτικά μοτίβα για να αναβιώσουν την καθολική παράδοση. Ο πίνακας του Κρέσμπεϊκ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Ο ερημίτης Αντώνιος έχει αποσυρθεί σε μια μακρινή ακτογραμμή, αλλά ακόμα και εκεί ο πειρασμός αναζητά τους ευσεβείς. Ένα έντονο φως φωτίζει τον σκοτεινό χώρο και τα απόκοσμα γεγονότα που συμβαίνουν εκεί. Ο Αντώνιος φαίνεται να κάθεται μπροστά από το καταφύγιό του, κρατώντας τις Γραφές για να προστατευτεί. Η θάλασσα ξεβράζει ένα κοπάδι από σατανικά πνεύματα που τον καταπιέζουν, με το πιο κοντινό να είναι μια λάγνα γυναίκα. Στη σκηνή, ωστόσο, κυριαρχεί το γιγάντιο κεφάλι ενός ανθρώπου, από το οποίο αναδύονται αμέτρητοι δαίμονες ως κακές σκέψεις που αποκτούν φυσική υπόσταση, ενώ ο ίδιος ο άνθρωπος κοιτάζει με τρόμο τα προϊόντα του μυαλού του. Στο μέτωπό του (σε ένα άνοιγμα από ξεφλούδισμα) έχουν εγκατασταθεί διαβολικά όντα: ανάμεσά τους, ένας ζωγράφος, ένα μονόκλ και μια φωλιά πουλιών, αφήνοντας τον θεατή να αναρωτιέται για το νόημά τους.

Ο Κρέσμπεϊκ θέλει να προειδοποιήσει τους συνανθρώπους του και με αυτόν τον τρόπο ακολουθεί μια δημοφιλή μεσαιωνική παράδοση. Όπως δείχνει και το μοτίβο του μακάβριου κεφαλιού, επηρεάστηκε από τα δαιμόνια (diableries) του Ιερώνυμου Μπος, του Πίτερ Μπρίγκελ και των οπαδών τους.

Παρουσιάζουμε το σημερινό καταπληκτικό έργο χάρη στην Κρατική Πινακοθήκη της Καρσλρούης. :)

ΥΓ. Μιλώντας για τον Μπος, κάνε κλικ εδώ για να ακούσεις τη «μουσική του πισινού» από τον πιο διάσημο πίνακά του. :D Αυτός ο πίνακας είναι τέλειος για να τον κοιτάς για ώρες. Αν θέλεις να γράψεις τις σκέψεις σου σχετικά με τα αριστουργήματα που βλέπεις, ρίξε μια ματιά στα Ημερολόγια Τέχνης μας, που έχουν σχεδιαστεί για τέτοιες δραστηριότητες εδώ. :)