عکس چاپی مستند از بازگشت ورشوییان به ویران‌شهر

همان‌طور که بعضی از شما در جریانید، مقر اصلی دیلی‌آرت در ورشوی لهستان واقع شده است. قیام ورشو، بزرگترین عملیات نظامی‌ که نظر هر جنبش مقاومت اروپایی را در طول جنگ جهانی دوم به خود جلب نمود، 63 روز به طول انجامید و در دوم اکتبر 1944 پایان یافت. هدف این عملیات رهانیدنِ ورشو از اِشغال آلمان بود، اما به تراژدی ختم شد: تخمین زده می‌شود که 16000 نفر از اعضای مقاومت لهستان کشته شدند، و بین 150000 تا 200000 غیر نظامی لهستانی، غالبا از سر اعدام، جان خود را از دست دادند. دست یهودیانی که در پناه لهستانی‌ها بودند، در تخلیه‌ی محله‌ها و پاک‌سازی خانه‌به‌خانه‌ توسط آلمانی‌ها رو شد. علاوه بر ویرانی پیشین در حمله‌ی 1939 که لهستان را دستخوش تغییر نمود و  همچنین قیام گِتوی ورشو در 1943،  بیش از 85 % شهر تا ژانویه‌ی 1945 نابود گشته بود، و این زمانی بود که پیشروی حوادث در جبهه‌ی شرقیْ آلمانی‌ها را وادار نمود تا شهر را ترک کنند.

برای همین است که وقتی امروزه به ورشو می‌آیید، حس می‌کنید کاملا امروزی است؛ چرا که سرنوشت محتومش این بود که محو گردد، اما ملت بعد از آن بسیج شد تا شهر را با همان پاره‌سنگ‌های ویرانی‌اش از نو بسازد.

این یکی از معروف‌ترین عکس‌های ثبت شده به دست زوفیا خومِتووْسکا (1902-1991) است، عکاس نامدار و کاربر معروف کمپانی لایکا که کار خود را در دهه‌ی 1930 آغاز نمود. خود خومِتووْسکا این تصویر را یکی از مهم‌ترین آثار هنری‌اش می‌داند. خاستگاه عکس در مجموعه‌ای است که در بهار 1945 ثبت شده و بازگشت ورشوییان (مردم ورشو) را به شهر ویرانه مستندسازی می‌کند.

این عکس واقعیتِ ماه‌های ابتدایی پس از جنگ را در ناحیه‌ی حیاتی شهر به‌خوبی به تصویر می‌کشد. از آن‌جایی که آلمانی‌ها تمام پل‌ها را منفجر کرده بودند، گذر از رودخانه‌ی ویستولا تبدیل به یکی از مشکل‌ترین کارهای روزانه شده بود. هزاران نفر فاصله‌ی بین مرکزشهر مخروبه را، که به تدریج از پاره‌سنگ‌ها پاک شده بود، تا منطقه‌ی کمترویران پراگ طی می‌کردند که زندگی موقتا در آن جریان داشت. ارتباط بین کناره‌ی چپ و راست رودخانه توسط یک پل سردستی و حمل و نقل قایقی میسر گشته بود.

عکس امروز را به لطف موزه‌ی ورشو ارائه می‌دهیم. می‌توانید اینجا پاره‌ای از وقایع قیام ورشو به صورت رنگی را تماشا کنید.

پ. ن: جنگ همواره یک تراژدی است. بر هنرمندان هم تاثیرگذار است. اینجا درمورد پیامدهای هنری جنگ جهانی اول بخوانید.

کاربران گرامی، ما به دنبال داوطلبانی هستیم که بتوانند در ترجمه‌ی دیلی‌آرت به عربی، هندی و ژاپنی به ما کمک کنند. اگر آمادگی‌اش را دارید لطفا با اِلا، سردبیر بخش ترجمه، از این طریق ارتباط برقرار کنید: [email protected]