Mephistopheles in de lucht

Van 1826 tot 1827 maakte Delacroix een serie van zeventien litho's voor de Parijse uitgever Charles Motte ter illustratie van de Faust van Johann Wolfgang von Goethe, die net door Friedrich-Albert-Alexander Stapfer in het Frans was vertaald. Dit is de eerste illustratie: Mephistopheles vliegt met volledig uitgespreide vleugels boven de stad, die in de schaduw is gedompeld. Delacroix laat meteen zien dat zijn spilfiguur in feite de demonische figuur van Mephistopheles is, de romantische held bij uitstek, en plaatst de actie in een griezelige sfeer. Het legendarische verhaal van Faust, de man die zijn ziel aan de duivel verkocht, was sinds het einde van de 16e eeuw in heel Europa bekend en werd opnieuw populair door Goethes toneelstuk, dat in 1806 in Tübingen werd gepubliceerd. In 1823 maakte de jonge Albert Stapfer (1802-1892) de eerste Franse vertaling. Twee jaar later kwam Gérard de Nerval (1808-1892) met een nieuwe, meer poëtische vertaling. In 1824 noteerde Delacroix in zijn Journal zijn wens om het onderwerp aan te pakken. Tijdens zijn reis naar Engeland (mei-augustus 1825) werd de schilder diep geraakt door de tragisch-komische interpretatie van de figuur van Mephistopheles zoals die werd vertolkt door de acteur Daniel Terry tijdens een theatervoorstelling over dit thema op 24 juni in Londen in het Theatre Royal, Drury Lane. Delacroix is dan ook waarschijnlijk enthousiast ingegaan op het voorstel van Charles Motte. Het boek werd gepubliceerd in 1828, maar het was helaas geen groot succes. Niettemin prees Goethe de fantasierijke kwaliteit ervan: "M. Delacroix heeft mijn eigen visie overtroffen, en de lezers zullen dit des te levendiger vinden, meer dan wat zij zich hadden voorgesteld" (Goethe's gesprekken met Eckermann, Parijs, 1988, blz. 171-172).