Giovanni Battista Moroni
"Portret van een kleermaker" werd geschilderd door kunstenaar Giovanni Battista Moroni rond 1570, tegen het einde van zijn carrière. Giovanni Battista Moroni is een Italiaanse schilder uit de late renaissance, vooral bekend om zijn portretten en altaarstukken. Dit portret toont ons een kleermaker (of liever een handelaar in stoffen) die voor een bank staat, waar een donkere doek ligt. De kleermaker houdt een schaar in zijn rechterhand en het kleed met zijn linkerhand. Zijn gezicht en indringende blik zijn naar de toeschouwer gericht, waardoor de indruk ontstaat dat de activiteit van de kleermaker werd onderbroken door de aanwezigheid van de toeschouwer.
Wat is er zo speciaal aan dit portret? De kwaliteit van het schilderij is beslist hoog: de kleding van de kleermaker is met grote precisie geverfd en de warme kleuren voegen een gevoel van intimiteit toe aan het portret. Daarnaast is het portret ook heel realistisch: de oppas heeft een expressieve blik en is aan het werk geschilderd, alsof Moroni de kleermaker wilde portretteren zoals hij werkelijk was. Dit is typerend voor Moroni's werk: de kunstenaar portretteerde veel van zijn onderwerpen "uit de natuur", d.w.z. hij maakte levensechte portretten die de oppas op een natuurlijke manier voorstelden.
Geen van de bovenstaande kenmerken, hoe belangrijk ze ook zijn, zorgt ervoor dat dit portret echt opvalt. Het bijzondere aan dit portret is de keuze van het onderwerp: een kleermaker! Tot dan toe hadden de meeste schilders alleen leden van de aristocratie, de kerk of de sociale en financiële elites geportretteerd. Dit is een van de eerste portretten in de westerse kunst waarin een lid van de arbeidersklasse wordt geschilderd en dezelfde waardigheid krijgt als leden van de high society. De kleermaker is relatief welgesteld - we kunnen dit raden aan zijn elegante en uitgebreide kleding en aan de gouden ring met een robijn aan zijn rechterhand - en hij lijkt comfortabel en trots op zijn vak, of dit is tenminste het gevoel zijn blik, houding en uiterlijk overbrengen op de kijker: toch is dit een zeer onconventionele onderwerpkeuze voor een kunstenaar.
Hoewel Moroni tijdens zijn leven relatief bekend was, genoot hij niet van het wijdverbreide succes dat hij waarschijnlijk verdiende. Volgens de traditie is dit vooral te wijten aan het feit dat Giorgio Vasari (de eerste Italiaanse kunsthistoricus en auteur van "Lives of the Most Eminent Painters, Sculptors, and Architects") niet naar Bergamo reisde, waar de meeste schilderijen van Moroni te vinden waren. : Moroni werd dus niet in Vasari's boek opgenomen, wat een negatieve invloed had op Moroni's latere erkenning. Hoewel in mindere mate, lijkt Moroni's lot in zekere zin op dat van Caravaggio: succes tijdens het leven van de kunstenaar, vergetelheid na de dood van de kunstenaar, hernieuwde belangstelling en eeuwen later zowel kritisch als publiek. Alsof toeval (bv. De uitsluiting door Vasari) en veranderende mode en smaak in de kunstwereld op de een of andere manier hun trucjes speelden, totdat deze artiesten met frisse nieuwe ogen konden worden gezien.
Lara