Alexander Roslin
In de zomer van 1754 werd de kunstenaar Alexander Roslin gevraagd om namens Carl Gustaf Tessin diverse aankoopwerkzaamheden in Parijs over te nemen. Toen Henrik Wilhelm Peill, de protegé van Tessin, halverwege de jaren zestig in Parijs aankwam voor een Europese studiereis, verwelkomden Roslin en zijn vrouw Peill met open armen. Als blijk van de daaruit voortvloeiende hechte vriendschap schilderde Roslin het portret van zichzelf en zijn vrouw, Marie Suzanne Giroust, op de ezel die aan een pastel van Peill werkte. Het schilderij werd tegen het einde van het bezoek van Peill gemaakt. Het portret in het portret is nooit gevonden, maar er bestaan meerdere exemplaren van een eerdere versie die Marie Suzanne Giroust het jaar ervoor heeft gemaakt.
De gouden doos waarin het miniatuurportret van Roslin is ondergebracht, maakt deel uit van het rebusachtige karakter van het schilderij en is wellicht een uitbundig afscheidscadeau van Peill geweest. De inscriptie op de lijst, Loin et près (ver weg en [toch] dichtbij), maakt duidelijk dat het portret inderdaad een blijk van vriendschap was. Waarschijnlijk heeft Peill het schilderij in datzelfde jaar of in de jaren erna verworven. Kort na zijn terugkeer in Zweden trouwde hij met Anna Johanna Grill de jongere, dochter van wijlen Claes Grill de oudere, voormalig directeur van de Zweedse Oost-Indische Compagnie. Het bewijs suggereert dat de jongere vrouw die in miniatuur op het gouden doosje op het schilderij is afgebeeld, Miss Grill is, terwijl de oudere vrouw waarschijnlijk haar moeder is, Anna Johanna de oudere.
In dit licht is het gemakkelijk te begrijpen waarom Roslin zich in september 1775 geroepen voelde om het Grill Familie Portret te schilderen, dat zich nu in het Göteborgse Kunstmuseum bevindt. Het schilderij van de weduwe Anna Johanna Grill de oudere met haar kinderen, Adolf Ulric en Anna Johanna de jongere, paste goed bij het groepsportret van de Roslins dat nu door het Nationalmuseum is aangekocht. Op het familieportret stond echter niet de schoonzoon van mevrouw Grill, Peill, maar haar overleden echtgenoot. Volgens afspraak is hij in een andere mate van de werkelijkheid afgebeeld, in de vorm van een pastelportret van Gustaf Lundberg op de achtergrond. De inscriptie vult die van de hanger aan en voegt meerdere betekenisniveaus toe: Loin et près/Unis à jamais (Ver weg en [toch] dichtbij/voor altijd]).
We presenteren het schilderij van vandaag dankzij het Nationalmuseum in Stockholm. Binnenkort kunnen jullie meer te weten komen over hun collectie... maar voor nu blijven we nog even stil! :)