Boslandschap bij maanlicht met wateroppervlak en figuur bij de deur van een huisje

Thomas Gainsborough, geboren in Suffolk in 1727 en overleden in 1788, was een Engelse landschaps- en portretschilder. Als stichtend lid van de Royal Academy werd Gainsborough onder meer door William Hogarth en later Anthony van Dyck (het meest bekend om zijn portretten van Charles I van Engeland) beïnvloed. Hij verhuisde in 1759 naar Bath en van daaruit naar Londen in 1774, waar hij in de de jaren 80 van de 17e eeuw een nieuwe schildertechniek ontwikkelde: door te verven op glas met hierachter een 'showbox' dat het schilderij belichtte met kaarsen, ontstond er een lichtgevend effect dat bijzonder geschikt was voor nachttaferelen. De transparante kunstwerken werden aan de voorkant van de doos bekeken door een kijkgat dat voorzien was van een vergrootglas. De combinatie van achtergrondverlichting en compositorische elementen zorgde voor een dramatische verwezenlijking van licht zoals we het in de werkelijkheid zouden kunnen zien.

Op dit schilderij zien we een nachttafereel van een huisje en een wateroppervlak, dat tot leven wordt gebracht door het licht dat vanuit een kamer en de deuropening schijnt. Worden wij misschien verwacht? Er staat iemand in de deuropening die ons lijkt uit te nodigen om binnen te komen in een knus en warm huisje. Het is moeilijk om te weten of de witte rookpluim van de schoorsteen komt, of dat de witte schim deel uitmaakt van de wolken in de lucht, maar ikzelf zou voor het eerste kiezen. Het omringende bos is geschilderd met snelle, afgebakende strepen die nogal impressionistisch lijken voor die tijd. Een vollemaan gluurt links door de bomen.

Gainsboroughs 'showbox' bestaat nog altijd en wordt gehouden in het Victoria en Albert Museum in Londen, samen met een aantal andere overgebleven transparante schilderijen.

- Sarah Mills