Kees Van Dongen
Dit schilderij kan bewonderd worden in de laatste tentoonstelling van het Stedelijk: Chagall, Picasso, Mondriaan en anderen: Migranten in Parijs. Deze stelt kunstwerken tentoon uit de fantastische collectie van het Stedelijk Museum, en bevat werk van meer dan 50 kunstenaars, fotografen en grafische ontwerpers. Het evenement eindigt op 2 februari 2020; mis het niet!
Zowel Pablo Picasso als Kees Van Dongen verhuisden naar Parijs rond 1900. Omdat ze de taal niet goed meester waren en niet vertrouwd waren met de cultuur, voelden ze zich buitenstaanders. Zoals vele andere kunstenaars vonden Picasso en Van Dongen een atelier in Montmartre. Zij schilderen daar wat zij om zich heen zagen: de armen, prostituees, en straatartiesten (eveneens buitenbeentjes). Daarnaast hadden zij zich vertrouwd gemaakt met de kunst die overal in Parijs bekeken kon worden. Edgar Degas en de Zwitserse kunstenaar Théophile Steinlen werden ook hun inspiratiebronnen.
Om op te vallen tussen al die kunstenaars dienden er stoutmoedige stappen ondernomen te worden. Picasso en Van Dongen kozen al snel voor een radicaal modernisme, waarin experimenten met kleuren, materialen en verschillende perspectieven een belangrijke rol speelden. Het fauvisme was de meest inventieve stijl tot 1907, maar het kubisme van Picasso was in vergelijking daarmee werkelijk revolutionair. Van Dongens portret van een oude clown is fauvistisch van stijl.
Kunstenaars die op deze wijze werkten kwamen van overal uit de wereld. Zij werden gedreven door het idee dat kunst het beste zijn tijd kan weerspiegelen. In Parijs vormde zich een internationaal modernisme, gecreeërd door kunstenaars met hun eigen, karakteristieke ideeën. Bovendien verschafte dit modernisme hun toegang tot ambitieuze kunsthandelaars, invloedrijke critici en een internationale kring van rijke verzamelaars die er erg op uit waren op de hoogte te blijven van de tijdsgeest.
PS In Midnight in Paris licht Woody Allen een tipje van de sluier op voor de Parijse kunstwereld. Kijk hier welke kunstenaars in de film voorkomen en door wie ze vertolkt werden!